LUCREZIO - DE RERUM NATURA LIBER I - La natura delle cose libro I - Testo latino

LUCREZIO - DE RERUM NATURA LIBER I
La natura delle cose libro I Testo latino

Clicca Qui per la traduzione italiana

Aeneadum Genitrice, hominum divomque voluptas, alma Venus, caeli subter labentia signa quae mare navigerum, quae terras frugiferentis concelebras, per te quoniam genus omne animantum concipitur visitque exortum lumina solis: te, dea, te fugiunt venti, te nubila caeli adventumque tuum, tibi suavis daedala Tellus summittit flores, tibi rident Aequora Ponti placatumque nitet diffuso lumine Caelum.

nam simul ac specie patefactast verna diei et reserata Viget genitabilis aura Favoni, aeriae primum volucris te, diva, tuumque significativo initum perculsae corda Tua VI. inde ferae pecudes Pabula persultant Laeta et rapidos tranant amnis: ita Capta Lepore . te sequitur cupide quo quamque inducere pergis Denique per maria ac Montis fluviosque rapacis frondiferasque Domos avium camposque virentis omnibus incutiens blandum per pectora amorem efficis ut cupide generatim saecla propagent. quae quoniam rerum naturam sola gubernas nec sine te quicquam dias in luminis oras exoritur Neque fit laetum Neque amabile quicquam, te sociam Studeo scribendis versibus esse, quos ego de rerum natura pangere Conor Memmiadae Nostro, quem tu, dea, in omni tempore omnibus ornatum voluisti excellere rebus. quo magis aeternum da dictis , diva, leporem. effice ut interea fera moenera militiai per maria ac terras omnis sopita quiescant; nam tu sola potes Tranquilla ritmo iuvare Mortalis, quoniam belli fera moenera Mavors armipotens regit, in gremium qui saepe tuum sé reiicit aeterno devictus vulnere amoris, atque ita suspiciens tereti cervice reposta PASCIT amore Avidos inhians a te, dea, visus eque Tuo Pendet resupini spiritus minerale. Hunc tu, diva, Tuo recubantem corpore sancto circum Fusa super, suavis ex ore loquellas Funde petens placidam Romanis, incluta, pacem; nam Neque nos agere hoc patriai tempore iniquo possumus aequo animo nec Memmi clara propagò talibus in rebus comunicazione desse saluti.

Omnis enim per se Divum natura necessest immortali dell'AEVO summa cum ritmo fruatur semota ab nostris rebus seiunctaque longe; nam Privata Dolore omni, Privata Periclis, ipsa suis pollini opibus, nihil Indiga Nostri, nec bene promeritis capitur nec tangitur ira. Humana ante oculos foede cum vita iaceret in terris oppressa graui sub religione, quae caput a caeli regionibus ostendebat horribili Super aspectu mortalibus instans, primum Graius homo Mortalis tollere contra est oculos ausus primusque obsistere contra; quem Neque fama deum nec Fulmina nec minitanti Murmure CompressIT Caelum, sed eo magis acrem inritat animi virtutem, effringere ut arta naturae primus portarum claustra cupiret. Ergo vivida vis animi pervicit et in più processit longe flammantia moenia mundi atque omne immensum peragravit Mente animoque , unde refert nobis victor quid possit Oriri, quid nequeat, finita potestas Denique cuique qua nam sit ratione atque alte terminus Haerens. Quare religio pedibus subiecta vicissim opteritur, nos exaequat victoria caelo. illud nel suo rebus vereor, ne forte rearis impia te rationis INIRE Elementa viamque indugredi sceleris. quod contra saepius illa religio peperit scelerosa atque impia facta. Aulide quo pacto Triviai Virginis aram Iphianassai turparunt sanguine foede ductores Danaum Delecti, prima virorum. cui simul infula virgineos circum dati comptus ex utraque pari malarum altera parte profusast, et maestum simul ante aras adstare parentem SENsit et Hunc propter ferrum Celare Ministros aspectuque Suo lacrimas effundere civis, muta metu terram GENIbus summissa petebat. nec miserae prodesse in Tali tempore quibat, quod patrio princeps donarat nomine regem; nam sublata virum manibus tremibundaque annuncio Aras deductast, non ut sollemni più sacrorum perfecto posset claro comitari Hymenaeo, sed casta inceste nubendi tempore in ipso hostia concideret mactatu maesta parentis, exitus ut classi felix faustusque daretur. tantum religio potuit suadere malorum. Tutemet un nobis iam quovis tempore vatum terriloquis victus dictis desciscere quaeres. quippe etenim quam multa tibi iam fingere possunt somnia, quae vitae rationes vertere possint fortunasque tuas omnis turbare timore! et Merito; nam SI certam finem esse viderent aerumnarum homines, Aliqua ratione valerent . religionibus atque minis obsistere vatum nunc est restandi rapporto nulla, nulla facultas, aeternas Quoniam poenas a morte timendum . ignoratur enim quae sit natura 'animale, nata sedere una contropartita nascentibus insinuetur et simul intereat nobiscum morte dirempta un Tenebras Orci visat vastasque lacune un pecudes alias divinitus insinuet se, Ennio ut noster cecinit, qui primus amoeno detulit ex Helicone perenni fronde coronam, per gentis Italas hominum quae clara clueret; ETSI praeterea tamen esse Acherusia templa Ennio aeternis exponit versibus Edens, quo Neque permaneant animae Neque corpora nostra, sed quaedam simulacri MODIS pallentia MIRIS; unde sibi exortam Semper Florentis Homeri Comm speciem lacrimas effundere salse coepisse et rerum naturam Expandere dictis . qua propter bene cum superis de rebus Habenda nobis est rapporto, solis lunaeque meato qua fiant ratione, et qua vi quaeque gerantur in terris, tunc cum primis ratione sagaci unde anima atque animi constet natura videndum, et quae res nobis vigilantibus obvia Mentes terrificet morbo adfectis somnoque sepultis, cernere uti videamur eos audireque coram, Morte Obita quorum Tellus amplectitur ossa. Quod super-Est, vacuas auris animumque sagacem semotum a Curis adhibe veram ad rationem, ne mea dona tibi monolocale Disposta Fideli, intellecta prius quam sint, contempta relinquas. nam tibi de summa caeli ratione deumque disserere incipiam et rerum primordi pandam, unde omnis natura Creet res, auctet alatque, quove eadem rursum natura perempta resolvat, quae nos materiem et genitali corpora rebus reddunda in ratione vocare et semina rerum appellare suemus et haec eadem usurpare corpora prima, quod ex illis sunt omnia primis. Nec me animi Fallit Graiorum obscura reperta difficile inlustrare Latinis versibus esse, multa novis verbis praesertim cum sit agendum egestatem propter linguae et rerum novitatem; sed Tua me virtus tamen et sperata voluptas suavis amicitiae quemvis efferre Laborem suadet et inducit Noctes vigilare Serenas quaerentem dictis quibus et quo carmine demum clara tuae possim praepandere lumina menti, res quibus occultas penitus convisere Possis. Hunc igitur terrorem animi tenebrasque necessest non raggi solis Neque lucida tela diei discutiant, sed naturae specie ratioque. Principium cuius hinc nobis Exordia Sumet, nullam rem e nihilo gigni divinitus umquam. quippe ita Formido Mortalis continet omnis, quod multa in terris fieri caeloque tuentur, quorum operum causas nulla ratione videre possunt fieri ac divino numine rentur. Quas ob res ubi viderimus nil posse creari de nihilo , tum quod sequimur iam inde rectius perspiciemus, et unde queat res quaeque creari et quo quaeque Modo fiant opera sine divom. Nam SI de nihilo fierent, ex omnibus rebus omne genus nasci posset, nullo semine egeret. primum homines e mare, e terra posset Oriri squamigerum genus et volucres erumpere caelo; Armenta atque aliae pecudes, genere Omne ferarum, . incerto partu culta ac deserta tenerent nec fructus idem arboribus constare solerent, sed mutarentur, ferre omnes omnia possent. quippe ubi non essent genitali corpora cuique, qui posset mater rebus consistere Certa? al nunc seminibus quia Certis quaeque creantur, inde enascitur atque oras in uscita luminis, materies ubi Inest cuiusque et corpus iuris; atque hac re nequeunt ex omnibus omnia gigni, . quod Certis in rebus Inest secreta facultas Praeterea corr vere rosam, frumenta Calore, Vites autumno Fundi suadente videmus, SI non, Certa Suo quia tempore semina rerum cum confluxerunt, patefit quod eorumque creatur, tempestates dum adsunt et Vivida tellus tuto res teneras effert in luminis oras? quod SI de nihilo fierent, Subito exorerentur incerto spazio atque alienis partibus Anni, quippe ubi nulla Forent primordi, quae genitali Concilio possent Arceri tempore iniquo. Nec porro augendis rebus spazio foret usus seminis annuncio coitum, SI e nilo Crescere possent; nam fierent Iuvenes Subito infantibus sagrato ex e terraque exorta repente arbusta salirent. quorum nil fieri manifestum est, omnia QUANDO paulatim crescunt, ut par est Semine Certo, crescentesque servo genere; ut noscere Possis . quicque SUA de Materia grandescere Alique Huc accedit uti sine Certis imbribus Anni laetificos nequeat feto submittere Tellus nec porro secreta Cibo Natura animantum propagare genus possit vitamque tueri; ut potius multis COMMUNIA corpora rebus Multa putes esse, ut verbis Elementa videmus, . quam sine principiis ullam rem existere posse Denique corr homines tantos natura Parare non potuit, Pedibus qui pontum per Vada possent Transire et magnos manibus divellere Montis multaque Vivendo Vitalia Vincere saecla, SI non, materies quia rebus reddita certast gignundis, e qua constat quid possit Oriri? nil igitur fieri de nilo posse fatendumst, semine QUANDO opus est rebus, quo quaeque creatae Aeris in teneras possint proferrier aure. Postremo quoniam incultis praestare videmus culta loca et manibus melioris reddere feto, esse videlicet in terris primordi rerum quae nos fecundas Vertentes vomere glebas terraique solum subigentes cimus annuncio Ortus; quod SI nulla Forent, Nostro quaeque sine labore . sponte SUA multo fieri meliora Videres Huc accedit uti quicque in SUA corpora rursum dissoluat natura Neque annuncio Nihilum interemat res. nam siquid mortale e cunctis partibus ESSET, ex oculis res quaeque repente erepta periret; nulla vi foret usus enim, quae partibus eius . discidium parere et nexus exsolvere posset quod nunc, quia aeterno costante Semine quaeque , Donec vis obiit, quae res diverberet ictu aut intus penetret per Inania dissoluatque, nullius exitium patitur natura videri. Praeterea quae eorumque vetustate amovet Aetas, SI penitus peremit consumens materiem omnem, unde animale genere generatim in lumina vitae redducit Venere, aut redductum daedala Tellus unde Alit atque auget generatim Pabula praebens? unde cavalla ingenuei fontes externaque longe flumina suppeditant? unde etere Sidera PASCIT? omnia enim debet, mortali corpore quae sunt, Infinita aetas consumpse ante acta diesque. quod SI in eo spatio atque ante acta aetate fuere e quibus haec rerum consistit summa Refecta, inmortali sunt natura praedita Certe. Haud igitur possunt annuncio nilum quaeque reverti. Denique res omnis eadem vis causaque volgo conficeret, nisi materies aeterna teneret, inter se nexus meno aut magis indupedita; Tactus enim leti satis ESSET Causa profecto, quippe ubi nulla Forent aeterno corpore, quorum . contextum vis deberet dissolvere quaeque a nunc, inter se quia nexus principiorum dissimiles costante aeternaque materies Est, incolumi remanent res corpore, dum satis acris vis obeat pro textura cuiusque reperta. Haud igitur redIT annuncio Nihilum res ulla, sed omnes discidio redeunt in corpora materiai. postremo pereunt imbres, ubi eos pater etere in Gremium Matris praecipitavit terrai; al nitidae surgunt Fruges ramique virescunt . arboribus, crescunt ipsae fétuque gravantur hinc ALITUR porro nostrum genus atque ferarum, hinc laetas Urbes pueris florere videmus frondiferasque Novis avibus Canere undique Silvas, hinc fessae pecudes pinguis per Pabula laeta corpora deponunt et candens lacteus umor uberibus Manat Distentis, hinc nova proletari artubus infirmis teneras lasciva per Herbas ludit lacte Mero Mentes perculsa novelle. Haud igitur penitus pereunt quaecumque videntur, QUANDO Alit ex alio reficit natura nec ullam rem gigni patitur nisi morte adiuta Aliena. all'età Nunc, res quoniam docui non posse creari de nihilo Neque voce genitas annuncio nil revocari, ne qua forte tamen coeptes diffidere dictis, quod nequeunt oculis rerum primordi Cerni, accipe praeterea quae corpora tute necessest confiteare esse in rebus nec posse videri. Principio Venti vis verberat incita corpus ingentisque Ruit Navis et nubila differt, tra l'dum rapido percurrens turbine campos arboribus Magnis sternit montisque supremos silvifragis vexat flabris: ita perfurit Acri . sperma fremitu saevitque minaci murmure Pontus sunt igitur Venti ni Mirum corpora caeca, quae mare, quae terras, quae Denique nubila caeli verrunt ac Subito vexantia turbina raptant, nec ratione fluunt altro stragemque propagant et cum mollis aquae fertur natura repente flumine abundanti, quam largis imbribus auget ex montibus altis magnus decursus aquai fragmina coniciens silvarum arbustaque tota, nec Validi possunt Pontes venientis aquai vim subitam tolerare: ita magno turbidus imbri molibus incurrit validis cum Viribus amnis, dat sonitu magno stragem volvitque sub undis Grandia Saxa, Ruit qua quidquid Fluctibus obstat. sic igitur debent Venti quoque Flamina Ferri, quae vel uti validum cum flumen procubuere Quam Libet in partem, trudunt res ante ruuntque impetibus crebris, tra dum Vertice Torto corripiunt rapidique rotanti delle turbine portante. quare etiam atque etiam sunt Venti corpi caeca, quandoquidem factis et moribus aemula Magnis amnibus inveniuntur, Aperto corpore qui sunt. Tum porro varios rerum sentimus odores nec tamen annuncio naris venientis cernimus umquam nec calidos aestus tuimur nec frigora quimus usurpare oculis nec voces cernere suemus; quae tamen omnia corporea constare necessest natura, quoniam sensus inpellere possunt; . tangere enim et Tangi, nisi corpus, nulla potest res Denique fluctifrago suspensae in litore vestis uvescunt, eaedem dispansae in esclusiva serescunt . al Neque quo pacto persederit umor aquai visumst nec rursum quo pacto fugerit aestu. nel parvas igitur partis dispergitur umor, Quas oculi nulla possunt ratione videre. Quin etiam multis solis redeuntibus Annis anulus in digito subter tenuatur habendo, stilicidi casus cavat lapidem, uncus aratri ferreus occulte decrescit vomere in Arvis, strataque iam volgi Pedibus detrita viarum Saxea conspicimus; tum portas propter AENA signa manus Dextras ostendunt adtenuari saepe salutantum tactu praeterque meantum. haec igitur minui, cum sint detrita, videmus. sed quae corpora decedant in tempore quoque, Invida praeclusit speciem natura Videndi. Postremo quae eorumque muore naturaque rebus paulatim Tribuit moderatim Crescere cogens, nulla potest oculorum Acies Contenta tueri, nec porro quae eorumque dell'AEVO macieque senescunt, NEC, cavalla quae impendent, Vesco vendita Saxa PERESA quid quoque amittant in tempore cernere Possis. corporibus caecis igitur natura Gerit res. Nec tamen undique corporea stipata tenentur omnia natura; namque est in rebus inane. quod tibi cognosse in multis ERIT Utile rebus nec Sinet errantem dubitare et quaerere Semper de summa rerum et nostris diffidere dictis. qua propter locus est intactus vacansque inane. quod SI non ESSET, nulla ratione moveri res possent; namque officium quod corporis exstat, officere atque obstare, id in omni tempore adesset omnibus; Haud igitur quicquam procedere posset, principium quoniam cedendi nulla Daret res. al nunc per maria ac terras sublimaque Caeli Multa modis multis varia ratione moveri cernimus ante oculos, quae, SI non ESSET inane, non tam sollicito motu Privata carerent quam genitali omnino nulla ratione fuissent, undique materies quoniam stipata quiesset. Praeterea quamvis solidae res esse putentur, hinc tamen esse licet raro cum corpore cernas. nel Saxis ac speluncis permanat aquarum liquidus umor et uberibus FLENT omnia guttis. dissipare nel corpus sese Cibus Omne animantum; crescunt arbusta et feto in tempore fundunt, quod Cibus in totas usque ab imis radicibus per truncos ac per ramos diffunditur omnis. tra l'Saepta significava voces et clausa domorum transvolitant, rigidum permanat FRIGUS annuncio ossa. nisi quod Inania sint, qua possent corpora quaeque Transire, Haud ulla Fieri ratione Videres. Denique corr alias aliis praestare videmus pondere res rebus nihilo Maiore figura? nam SI tantundemst in lanae glomere quantum corporis in plumbo est, tantundem pendere par est, corporis officiumst quoniam premere omnia deorsum, contra natura autem manet sine pondere inanis. ergo quod magnumst aeque leviusque videtur, ni Mirum più esse sibi declarat inanis; al contra gravius ​​più in sé corporis esse dedicat et multo vacui meno intus habere. est igitur ni Mirum id quod ratione sagaci quaerimus, admixtum rebus, quod vocamus inane. illud nel suo rebus Ne te deducere Vero possit, quod Quidam fingunt, praecurrere cogor. cedere squamigeris lattici nitentibus aiunt et liquidas aperire vias, quia messaggio loca Pesci linquant, quo possint cedentes confluere undae; sic alias quoque res inter se posse moveri . et Mutare locum, quamvis sint omnia plena . Scilicet id falsa totum ratione receptumst nam quo squamigeri poterunt procedere in tandem, ni spatium dederint lattici? concedere porro quo poterunt undae, cum Pesci ire nequibunt? aut igitur motu privandumst corpora quaeque aut esse admixtum dicundumst rebus inane, unde initum primum capiat res quaeque movendi. Postremo duo de concursu corpora lata SI cita dissiliant, nempe aer Omne necessest, tra corpora quod . fiat, possidat inane è porro quamvis circum celerantibus auris confluat, Haud poterit tamen Uno tempore totum compleri spatium; nam primum quemque necessest . occupet ille locum, deinde omnia possideantur quod SI forte aliquis, cum corpora dissiluere, tum putat id fieri quia SE condenseat aer, errat; nam vuoto tum fit quod non fuit ante et repletur elemento vuoto quod constitit ante, nec Tali ratione potest denserier aer nec, SI iam posset, sine Inani posset, opinor, . ipse in sé trahere et partis conducere in unum Qua propter , quamvis causando Multa moreris, esse in rebus inane tamen fateare necessest. multaque praeterea tibi possum commemorando argumenta fidem dictis conradere nostris. verum animo satis haec vestigia parva sagaci sunt, per quae Possis cognoscere cetera tute. namque canne ut montivagae persaepe ferai naribus inveniunt intectas Fronda quietes, cum Semel institerunt vestigia Certa viai, sic aLid ex alio per te tute ipse videre talibus in rebus poteris caecasque latebras insinuare omnis et verum protrahere inde. quod SI pigraris paulumve recesseris ab re, hoc tibi de plano opossum promittere, Memmi: usque adeo largos haustus e fontibus Magnis lingua meo suavis diti de pectore fundet, ut verear ne tarda prius per membra senectus serpat et in nobis ViTai Claustra resolvat, quam tibi de quavis Una ri versibus omnis argumentorum sit copia missa per auris. Sed nunc ut repetam coeptum pertexere dictis, ut omnis est igitur per sé natura duabus constitit in rebus; nam corpora sunt et inane, haec a quo sita sunt et qua Diversa moventur. corpus enim per se communis dedicat esse sensus; cui nisi iuris fides Fundata valebit, haut ERIT Occultis de rebus quo Referentes . confirmare animi quicquam ratione queamus tum porro locus ac spatium, quod vocamus inane, SI nullum foret, haut usquam sita corpora possent esse Neque omnino quoquam Diversa Meare; . id quod tibi iam SuperA paulo ostendimus ante praeterea nihil est quod Possis dicere ab omni corpore seiunctum secretumque esse ab Inani, quod quasi tertia sit NUMERO natura reperta. nam quod eorumque ERIT, esse aliquid debebit id ipsum augmine vel Grandi vel parvo Denique, sit dum; cui SI Tactus ERIT quamvis levis exiguusque, corporis augebit numerum summamque sequetur; peccato intactile ERIT, nulla de altera parte quod ullam rem prohibere queat per sé Transire meantem, Scilicet hoc erit id, quod vuoto vocamus inane. Praeterea per se quod eorumque erit, aut faciet quid aut aliis funghi debebit agentibus ipsum aut erit ut possint in eo res esse gerique. al facere et funghi sine corpore nulla potest res nec praebere locum porro nisi vacansque inane. ergo preter inane et corpora tertia per sé nulla potest rerum in NUMERO natura relinqui, nec quae sub sensus CADAT Ullo tempore nostros nec ratione animi quam quisquam possit apisci. Nam quae eorumque cluent, aut suo coniuncta duabus rebus ea invenies aut Horum eventa videbis. coniunctum est id quod Nusquam sine permitiali discidio potis est seiungi seque gregari, pondus uti Saxis, calor ignis, liquore aquai, Tactus corporibus cunctis, intactus Inani. Servitium contra paupertas divitiaeque, libertas bellum concordia cetera quorum adventu manet incolumis natura abituque, HAEC soliti sumus, ut par est, eventa vocare. tempus voce per se non est, sed rebus ab schede IPSI consequitur sensus, transactum quid sit in dell'AEVO, tum quae res instet, quid porro deinde sequatur; nec per se quemquam tempus Sentire fatendumst . semotum ab rerum motu placidaque Quiete Denique Tyndaridem raptam belloque subactas Troiiugenas gentis cum dicunt esse, videndumst ne forte HAEC per sé cogant nos esse Fateri, QUANDO EA saecla hominum, quorum haec eventa fuerunt, inrevocabilis abstulerit iam praeterita aetas; namque aliud terris, aliud regionibus schede IPSI . eventum DICI poterit quod eorumque ERIT actum Denique materies SI rerum nulla fuisset nec locus ac spatium, res in quo quaeque geruntur, numquam Tyndaridis forma conflatus amore ignis Alexandri Phrygio sub pectore gliscens clara accendisset saevi certamina Belli nec clam durateus Troiianis Pergama partu inflammasset equos Nocturno Graiiugenarum; perspicere ut Possis res Gestas funditus omnis non ita uti corpus di per sé constare Neque esse nec ratione cluere eadem qua constet inane, sed magis ut Merito Possis eventa vocare corporis atque loci, res in quo quaeque gerantur. Corpora sunt porro partim primordia rerum, partim Concilio quae costante principiorum. sed quae sunt rerum primordi, nulla potest vis Caeli subter labentia signa quae mare navigerum, quae terras frugiferentis concelebras, per te quoniam genus omne animantum concipitur visitque exortum lumina solis: te, dea, te fugiunt venti, te nubila caeli adventumque tuum, tibi suavis daedala Tellus summittit flores, tibi rident Aequora Ponti placatumque nitet diffuso lumine Caelum. nam simul ac specie patefactast verna diei et reserata Viget genitabilis aura Favoni, aeriae primum volucris te, diva, tuumque significativo initum perculsae corda Tua VI. inde ferae pecudes persultant Pabula laeta et rapidos tranant amnis: ita capta Lepore te sequitur cupide quo quamque inducere pergis. Denique per maria ac Montis fluviosque rapacis frondiferasque Domos avium camposque virentis omnibus incutiens blandum per pectora amorem efficis ut cupide generatim saecla propagent. quae quoniam rerum naturam sola gubernas nec sine te quicquam dias in luminis oras exoritur Neque fit laetum Neque amabile quicquam, te sociam Studeo scribendis versibus esse, quos ego de rerum natura pangere Conor Memmiadae Nostro, quem tu, dea, in omni tempore omnibus ornatum voluisti excellere rebus. quo magis aeternum da dictis, diva, leporem. effice ut interea fera moenera militiai per maria ac terras omnis sopita quiescant; nam tu sola potes Tranquilla ritmo iuvare Mortalis, quoniam belli fera moenera Mavors armipotens regit, in gremium qui saepe tuum sé reiicit aeterno devictus vulnere amoris, atque ita suspiciens tereti cervice reposta PASCIT amore Avidos inhians a te , dea, visus eque Tuo Pendet resupini spiritus minerale. Hunc tu, diva, Tuo recubantem corpore sancto circum Fusa super, suavis ex ore loquellas Funde petens placidam Romanis, incluta, pacem; nam Neque nos agere hoc patriai tempore iniquo possumus aequo animo nec Memmi clara propagò talibus in rebus comunicazione desse saluti. Omnis enim per se Divum natura necessest immortali dell'AEVO summa cum ritmo fruatur semota ab nostris rebus seiunctaque longe; nam Privata Dolore omni, Privata Periclis, ipsa suis pollini opibus, nihil Indiga Nostri, nec bene promeritis capitur . nec tangitur ira Humana ante oculos foede cum vita iaceret in terris oppressa graui sub religione, quae caput a caeli regionibus ostendebat horribili Super aspectu mortalibus instans, primum Graius homo Mortalis tollere contra est oculos ausus primusque obsistere contra; quem Neque fama deum nec nec Fulmina minitanti Murmure CompressIT Caelum, sed eo magis acrem inritat animi virtutem, effringere ut arta naturae primus portarum claustra cupiret. Ergo vivida vis animi pervicit et in più processit longe flammantia moenia mundi atque omne immensum peragravit Mente animoque, unde refert nobis victor quid possit Oriri, quid nequeat, finita potestas Denique cuique qua nam sit ratione atque alte terminus Haerens. Quare religio pedibus subiecta vicissim opteritur, nos exaequat victoria caelo. illud nel suo vereor rebus, ne forte rearis impia te rationis INIRE Elementa viamque indugredi sceleris. quod contra saepius illa religio peperit scelerosa atque impia facta. Aulide quo pacto Triviai Virginis aram Iphianassai turparunt sanguine foede ductores Danaum Delecti, prima virorum. cui simul infula virgineos circum dati comptus ex utraque pari malarum altera parte profusast, et maestum simul ante aras adstare parentem SENsit et Hunc propter ferrum Celare Ministros aspectuque Suo lacrimas effundere civis, muta metu terram GENIbus summissa petebat. nec miserae prodesse in Tali tempore quibat, quod patrio princeps donarat nomine regem; nam sublata virum manibus tremibundaque annuncio Aras deductast, non ut sollemni più sacrorum perfecto posset claro comitari Hymenaeo, sed casta inceste nubendi tempore in ipso hostia concideret mactatu maesta parentis, exitus ut classi felix faustusque daretur. tantum religio potuit suadere malorum. Tutemet un nobis iam quovis tempore vatum terriloquis victus dictis desciscere quaeres. quippe etenim quam multa tibi iam fingere possunt somnia, quae vitae rationes vertere possint fortunasque tuas omnis turbare timore! et Merito; nam SI certam finem esse viderent aerumnarum homines, Aliqua ratione valerent . religionibus atque minis obsistere vatum nunc est restandi rapporto nulla, nulla facultas, aeternas Quoniam poenas a morte timendum . ignoratur enim quae sit natura 'animale, nata sedere una contropartita nascentibus insinuetur et simul intereat nobiscum morte dirempta un Tenebras Orci visat vastasque lacune un pecudes alias divinitus insinuet se, Ennio ut noster cecinit, qui primus amoeno detulit ex Helicone perenni fronde coronam, per gentis Italas hominum quae clara clueret; ETSI praeterea tamen esse Acherusia templa Ennio aeternis exponit versibus Edens, quo Neque permaneant animae Neque corpora nostra, sed quaedam simulacri MODIS pallentia MIRIS; unde sibi exortam Semper Florentis Homeri Comm speciem lacrimas effundere salse coepisse et rerum naturam Expandere dictis . qua propter bene cum superis de rebus Habenda nobis est rapporto, solis lunaeque meato qua fiant ratione, et qua vi quaeque gerantur in terris, tunc cum primis ratione sagaci unde anima atque animi constet natura videndum, et quae res nobis vigilantibus obvia Mentes terrificet morbo adfectis somnoque sepultis, cernere uti videamur eos audireque coram, Morte Obita quorum Tellus amplectitur ossa. Quod super-Est, vacuas auris animumque sagacem semotum a Curis adhibe veram ad rationem, ne mea dona tibi monolocale Disposta Fideli, intellecta prius quam sint, contempta relinquas. nam tibi de summa caeli ratione deumque disserere incipiam et rerum primordi pandam, unde omnis natura Creet res, auctet alatque, quove eadem rursum natura perempta resolvat, quae nos materiem et genitali corpora rebus reddunda in ratione vocare et semina rerum appellare suemus et haec eadem usurpare corpora prima, quod ex illis sunt omnia primis. Nec me animi Fallit Graiorum obscura reperta difficile inlustrare Latinis versibus esse, multa novis verbis praesertim cum sit agendum egestatem propter linguae et rerum novitatem; sed Tua me virtus tamen et sperata voluptas suavis amicitiae quemvis efferre Laborem suadet et inducit Noctes vigilare Serenas quaerentem dictis quibus et quo carmine demum clara tuae possim praepandere lumina menti, res quibus occultas penitus convisere Possis. Hunc igitur terrorem animi tenebrasque necessest non raggi solis Neque lucida tela diei discutiant, sed naturae specie ratioque. Principium cuius hinc nobis Exordia Sumet, nullam rem e nihilo gigni divinitus umquam. quippe ita Formido Mortalis continet omnis, quod multa in terris fieri caeloque tuentur, quorum operum causas nulla ratione videre possunt fieri ac divino numine rentur. Quas ob res ubi viderimus nil posse creari de nihilo , tum quod sequimur iam inde rectius perspiciemus, et unde queat res quaeque creari et quo quaeque Modo fiant opera sine divom. Nam SI de nihilo fierent, ex omnibus rebus omne genus nasci posset, nullo semine egeret. primum homines e mare, e terra posset Oriri squamigerum genus et volucres erumpere caelo; Armenta atque aliae pecudes, genere Omne ferarum, . incerto partu culta ac deserta tenerent nec fructus idem arboribus constare solerent, sed mutarentur, ferre omnes omnia possent. quippe ubi non essent genitali corpora cuique, qui posset mater rebus consistere Certa? al nunc seminibus quia Certis quaeque creantur, inde enascitur atque oras in uscita luminis, materies ubi Inest cuiusque et corpus iuris; atque hac re nequeunt ex omnibus omnia gigni, . quod Certis in rebus Inest secreta facultas Praeterea corr vere rosam, frumenta Calore, Vites autumno Fundi suadente videmus, SI non, Certa Suo quia tempore semina rerum cum confluxerunt, patefit quod eorumque creatur, tempestates dum adsunt et Vivida tellus tuto res teneras effert in luminis oras? quod SI de nihilo fierent, Subito exorerentur incerto spazio atque alienis partibus Anni, quippe ubi nulla Forent primordi, quae genitali Concilio possent Arceri tempore iniquo. Nec porro augendis rebus spazio foret usus seminis annuncio coitum, SI e nilo Crescere possent; nam fierent Iuvenes Subito infantibus sagrato ex e terraque exorta repente arbusta salirent. quorum nil fieri manifestum est, omnia QUANDO paulatim crescunt, ut par est Semine Certo, crescentesque servo genere; ut noscere Possis . quicque SUA de Materia grandescere Alique Huc accedit uti sine Certis imbribus Anni laetificos nequeat feto submittere Tellus nec porro secreta Cibo Natura animantum propagare genus possit vitamque tueri; ut potius multis COMMUNIA corpora rebus Multa putes esse, ut verbis Elementa videmus, . quam sine principiis ullam rem existere posse Denique corr homines tantos natura Parare non potuit, Pedibus qui pontum per Vada possent Transire et magnos manibus divellere Montis multaque Vivendo Vitalia Vincere saecla, SI non, materies quia rebus reddita certast gignundis, e qua constat quid possit Oriri? nil igitur fieri de nilo posse fatendumst, semine QUANDO opus est rebus, quo quaeque creatae Aeris in teneras possint proferrier aure.

Postremo quoniam incultis praestare videmus culta loca et manibus melioris reddere feto, esse videlicet in terris primordi rerum quae nos fecundas Vertentes vomere glebas terraique solum subigentes cimus annuncio Ortus; quod SI nulla Forent, Nostro quaeque sine labore . sponte SUA multo fieri meliora Videres Huc accedit uti quicque in SUA corpora rursum dissoluat natura Neque annuncio Nihilum interemat res. nam siquid mortale e cunctis partibus ESSET, ex oculis res quaeque repente erepta periret; nulla vi foret usus enim, quae partibus eius . discidium parere et nexus exsolvere posset quod nunc, quia aeterno costante Semine quaeque , Donec vis obiit, quae res diverberet ictu aut intus penetret per Inania dissoluatque, nullius exitium patitur natura videri. Praeterea quae eorumque vetustate amovet Aetas, SI penitus peremit consumens materiem omnem, unde animale genere generatim in lumina vitae redducit Venere, aut redductum daedala Tellus unde Alit atque auget generatim Pabula praebens? unde cavalla ingenuei fontes externaque longe flumina suppeditant? unde etere Sidera PASCIT? omnia enim debet, mortali corpore quae sunt, Infinita aetas consumpse ante acta diesque. quod SI in eo spatio atque ante acta aetate fuere e quibus haec rerum consistit summa Refecta, inmortali sunt natura praedita Certe. Haud igitur possunt annuncio nilum quaeque reverti. Denique res omnis eadem vis causaque volgo conficeret, nisi materies aeterna teneret, inter se nexus meno aut magis indupedita; Tactus enim leti satis ESSET Causa profecto, quippe ubi nulla Forent aeterno corpore, quorum . contextum vis deberet dissolvere quaeque a nunc, inter se quia nexus principiorum dissimiles costante aeternaque materies Est, incolumi remanent res corpore, dum satis acris vis obeat pro textura cuiusque reperta. Haud igitur redIT annuncio Nihilum res ulla, sed omnes discidio redeunt in corpora materiai. postremo pereunt imbres, ubi eos pater etere in Gremium Matris praecipitavit terrai; al nitidae surgunt Fruges ramique virescunt . arboribus, crescunt ipsae fétuque gravantur hinc ALITUR porro nostrum genus atque ferarum, hinc laetas Urbes pueris florere videmus frondiferasque Novis avibus Canere undique Silvas, hinc fessae pecudes pinguis per Pabula laeta corpora deponunt et candens lacteus umor uberibus Manat Distentis, hinc nova proletari artubus infirmis teneras lasciva per Herbas ludit lacte Mero Mentes perculsa novelle. Haud igitur penitus pereunt quaecumque videntur, QUANDO Alit ex alio reficit natura nec ullam rem gigni patitur nisi morte adiuta Aliena. all'età Nunc, res quoniam docui non posse creari de nihilo Neque voce genitas annuncio nil revocari, ne qua forte tamen coeptes diffidere dictis, quod nequeunt oculis rerum primordi Cerni, accipe praeterea quae corpora tute necessest confiteare esse in rebus nec posse videri. Principio Venti vis verberat incita corpus ingentisque Ruit Navis et nubila differt, tra l'dum rapido percurrens turbine campos arboribus Magnis sternit montisque supremos silvifragis vexat flabris: ita perfurit Acri . sperma fremitu saevitque minaci murmure Pontus sunt igitur Venti ni Mirum corpora caeca, quae mare, quae terras, quae Denique nubila caeli verrunt ac Subito vexantia turbina raptant, nec ratione fluunt altro stragemque propagant et cum mollis aquae fertur natura repente flumine abundanti, quam largis imbribus auget ex montibus altis magnus decursus aquai fragmina coniciens silvarum arbustaque tota, nec Validi possunt Pontes venientis aquai vim subitam tolerare: ita magno turbidus imbri molibus incurrit validis cum Viribus amnis, dat sonitu magno stragem volvitque sub undis Grandia Saxa, Ruit qua quidquid Fluctibus obstat. sic igitur debent Venti quoque Flamina Ferri, quae vel uti validum cum flumen procubuere Quam Libet in partem, trudunt res ante ruuntque impetibus crebris, tra dum Vertice Torto corripiunt rapidique rotanti delle turbine portante. quare etiam atque etiam sunt Venti corpi caeca, quandoquidem factis et moribus aemula Magnis amnibus inveniuntur, Aperto corpore qui sunt. Tum porro varios rerum sentimus odores nec tamen annuncio naris venientis cernimus umquam nec calidos aestus tuimur nec frigora quimus usurpare oculis nec voces cernere suemus; quae tamen omnia corporea constare necessest natura, quoniam sensus inpellere possunt; . tangere enim et Tangi, nisi corpus, nulla potest res Denique fluctifrago suspensae in litore vestis uvescunt, eaedem dispansae in esclusiva serescunt . al Neque quo pacto persederit umor aquai visumst nec rursum quo pacto fugerit aestu. nel parvas igitur partis dispergitur umor, Quas oculi nulla possunt ratione videre. Quin etiam multis solis redeuntibus Annis anulus in digito subter tenuatur habendo, stilicidi casus cavat lapidem, uncus aratri ferreus occulte decrescit vomere in Arvis, strataque iam volgi Pedibus detrita viarum Saxea conspicimus; tum portas propter AENA signa manus Dextras ostendunt adtenuari saepe salutantum tactu praeterque meantum. haec igitur minui, cum sint detrita, videmus. sed quae corpora decedant in tempore quoque, Invida praeclusit speciem natura Videndi. Postremo quae eorumque muore naturaque rebus paulatim Tribuit moderatim Crescere cogens, nulla potest oculorum Acies Contenta tueri, nec porro quae eorumque dell'AEVO macieque senescunt, NEC, cavalla quae impendent, Vesco vendita Saxa PERESA quid quoque amittant in tempore cernere Possis. corporibus caecis igitur natura Gerit res. Nec tamen undique corporea stipata tenentur omnia natura; namque est in rebus inane. quod tibi cognosse in multis ERIT Utile rebus nec Sinet errantem dubitare et quaerere Semper de summa rerum et nostris diffidere dictis. qua propter locus est intactus vacansque inane. quod SI non ESSET, nulla ratione moveri res possent; namque officium quod corporis exstat, officere atque obstare, id in omni tempore adesset omnibus; Haud igitur quicquam procedere posset, principium quoniam cedendi nulla Daret res. al nunc per maria ac terras sublimaque Caeli Multa modis multis varia ratione moveri cernimus ante oculos, quae, SI non ESSET inane, non tam sollicito motu Privata carerent quam genitali omnino nulla ratione fuissent, undique materies quoniam stipata quiesset. Praeterea quamvis solidae res esse putentur, hinc tamen esse licet raro cum corpore cernas. nel Saxis ac speluncis permanat aquarum liquidus umor et uberibus FLENT omnia guttis. dissipare nel corpus sese Cibus Omne animantum; crescunt arbusta et feto in tempore fundunt, quod Cibus in totas usque ab imis radicibus per truncos ac per ramos diffunditur omnis. tra l'Saepta significava voces et clausa domorum transvolitant, rigidum permanat FRIGUS annuncio ossa. nisi quod Inania sint, qua possent corpora quaeque Transire, Haud ulla Fieri ratione Videres. Denique corr alias aliis praestare videmus pondere res rebus nihilo Maiore figura? nam SI tantundemst in lanae glomere quantum corporis in plumbo est, tantundem pendere par est, corporis officiumst quoniam premere omnia deorsum, contra natura autem manet sine pondere inanis. ergo quod magnumst aeque leviusque videtur, ni Mirum più esse sibi declarat inanis; al contra gravius ​​più in sé corporis esse dedicat et multo vacui meno intus habere. est igitur ni Mirum id quod ratione sagaci quaerimus, admixtum rebus, quod vocamus inane. illud nel suo rebus Ne te deducere Vero possit, quod Quidam fingunt, praecurrere cogor. cedere squamigeris lattici nitentibus aiunt et liquidas aperire vias, quia messaggio loca Pesci linquant, quo possint cedentes confluere undae; sic alias quoque res inter se posse moveri . et Mutare locum, quamvis sint omnia plena . Scilicet id falsa totum ratione receptumst nam quo squamigeri poterunt procedere in tandem, ni spatium dederint lattici? concedere porro quo poterunt undae, cum Pesci ire nequibunt? aut igitur motu privandumst corpora quaeque aut esse admixtum dicundumst rebus inane, unde initum primum capiat res quaeque movendi. Postremo duo de concursu corpora lata SI cita dissiliant, nempe aer Omne necessest, tra corpora quod . fiat, possidat inane è porro quamvis circum celerantibus auris confluat, Haud poterit tamen Uno tempore totum compleri spatium; nam primum quemque necessest . occupet ille locum, deinde omnia possideantur quod SI forte aliquis, cum corpora dissiluere, tum putat id fieri quia SE condenseat aer, errat; nam vuoto tum fit quod non fuit ante et repletur elemento vuoto quod constitit ante, nec Tali ratione potest denserier aer nec, SI iam posset, sine Inani posset, opinor, . ipse in sé trahere et partis conducere in unum Qua propter , quamvis causando Multa moreris, esse in rebus inane tamen fateare necessest. multaque praeterea tibi possum commemorando argumenta fidem dictis conradere nostris. verum animo satis haec vestigia parva sagaci sunt, per quae Possis cognoscere cetera tute. namque canne ut montivagae persaepe ferai naribus inveniunt intectas Fronda quietes, cum Semel institerunt vestigia Certa viai, sic aLid ex alio per te tute ipse videre talibus in rebus poteris caecasque latebras insinuare omnis et verum protrahere inde. quod SI pigraris paulumve recesseris ab re, hoc tibi de plano opossum promittere, Memmi: usque adeo largos haustus e fontibus Magnis lingua meo suavis diti de pectore fundet, ut verear ne tarda prius per membra senectus serpat et in nobis ViTai Claustra resolvat, quam tibi de quavis Una ri versibus omnis argumentorum sit copia missa per auris. Sed nunc ut repetam coeptum pertexere dictis, ut omnis est igitur per sé natura duabus constitit in rebus; nam corpora sunt et inane, haec a quo sita sunt et qua Diversa moventur. corpus enim per se communis dedicat esse sensus; cui nisi iuris fides Fundata valebit, haut ERIT Occultis de rebus quo Referentes . confirmare animi quicquam ratione queamus tum porro locus ac spatium, quod vocamus inane, SI nullum foret, haut usquam sita corpora possent esse Neque omnino quoquam Diversa Meare; . id quod tibi iam SuperA paulo ostendimus ante praeterea nihil est quod Possis dicere ab omni corpore seiunctum secretumque esse ab Inani, quod quasi tertia sit NUMERO natura reperta. nam quod eorumque ERIT, esse aliquid debebit id ipsum augmine vel Grandi vel parvo Denique, sit dum; cui SI Tactus ERIT quamvis levis exiguusque, corporis augebit numerum summamque sequetur; peccato intactile ERIT, nulla de altera parte quod ullam rem prohibere queat per sé Transire meantem, Scilicet hoc erit id, quod vuoto vocamus inane. Praeterea per se quod eorumque erit, aut faciet quid aut aliis funghi debebit agentibus ipsum aut erit ut possint in eo res esse gerique. al facere et funghi sine corpore nulla potest res nec praebere locum porro nisi vacansque inane. ergo preter inane et corpora tertia per sé nulla potest rerum in NUMERO natura relinqui, nec quae sub sensus CADAT Ullo tempore nostros nec ratione animi quam quisquam possit apisci. Nam quae eorumque cluent, aut suo coniuncta duabus rebus ea invenies aut Horum eventa videbis. coniunctum est id quod Nusquam sine permitiali discidio potis est seiungi seque gregari, pondus uti Saxis, calor ignis, liquore aquai, Tactus corporibus cunctis, intactus Inani. Servitium contra paupertas divitiaeque, libertas bellum concordia cetera quorum adventu manet incolumis natura abituque, HAEC soliti sumus, ut par est, eventa vocare. tempus voce per se non est, sed rebus ab schede IPSI consequitur sensus, transactum quid sit in dell'AEVO, tum quae res instet, quid porro deinde sequatur; nec per se quemquam tempus Sentire fatendumst . semotum ab rerum motu placidaque Quiete Denique Tyndaridem raptam belloque subactas Troiiugenas gentis cum dicunt esse, videndumst ne forte HAEC per sé cogant nos esse Fateri, QUANDO EA saecla hominum, quorum haec eventa fuerunt, inrevocabilis abstulerit iam praeterita aetas; namque aliud terris, aliud regionibus schede IPSI . eventum DICI poterit quod eorumque ERIT actum Denique materies SI rerum nulla fuisset nec locus ac spatium, res in quo quaeque geruntur, numquam Tyndaridis forma conflatus amore ignis Alexandri Phrygio sub pectore gliscens clara accendisset saevi certamina Belli nec clam durateus Troiianis Pergama partu inflammasset equos Nocturno Graiiugenarum; perspicere ut Possis res Gestas funditus omnis non ita uti corpus di per sé constare Neque esse nec ratione cluere eadem qua constet inane, sed magis ut Merito Possis eventa vocare corporis atque loci, res in quo quaeque gerantur. Corpora sunt porro partim primordia rerum, partim Concilio quae costante principiorum. sed quae sunt rerum primordi, nulla potest vis Caeli subter labentia signa quae mare navigerum, quae terras frugiferentis concelebras, per te quoniam genus omne animantum concipitur visitque exortum lumina solis: te, dea, te fugiunt venti, te nubila caeli adventumque tuum, tibi suavis daedala Tellus summittit flores, tibi rident Aequora Ponti placatumque nitet diffuso lumine Caelum. nam simul ac specie patefactast verna diei et reserata Viget genitabilis aura Favoni, aeriae primum volucris te, diva, tuumque significativo initum perculsae corda Tua VI. inde ferae pecudes persultant Pabula laeta et rapidos tranant amnis: ita capta Lepore te sequitur cupide quo quamque inducere pergis. Denique per maria ac Montis fluviosque rapacis frondiferasque Domos avium camposque virentis omnibus incutiens blandum per pectora amorem efficis ut cupide generatim saecla propagent. quae quoniam rerum naturam sola gubernas nec sine te quicquam dias in luminis oras exoritur Neque fit laetum Neque amabile quicquam, te sociam Studeo scribendis versibus esse, quos ego de rerum natura pangere Conor Memmiadae Nostro, quem tu, dea, in omni tempore omnibus ornatum voluisti excellere rebus. quo magis aeternum da dictis, diva, leporem. effice ut interea fera moenera militiai per maria ac terras omnis sopita quiescant; nam tu sola potes Tranquilla ritmo iuvare Mortalis, quoniam belli fera moenera Mavors armipotens regit, in gremium qui saepe tuum sé reiicit aeterno devictus vulnere amoris, atque ita suspiciens tereti cervice reposta PASCIT amore Avidos inhians a te , dea, visus eque Tuo Pendet resupini spiritus minerale. Hunc tu, diva, Tuo recubantem corpore sancto circum Fusa super, suavis ex ore loquellas Funde petens placidam Romanis, incluta, pacem; nam Neque nos agere hoc patriai tempore iniquo possumus aequo animo nec Memmi clara propagò talibus in rebus comunicazione desse saluti. Omnis enim per se Divum natura necessest immortali dell'AEVO summa cum ritmo fruatur semota ab nostris rebus seiunctaque longe; nam Privata Dolore omni, Privata Periclis, ipsa suis pollini opibus, nihil Indiga Nostri, nec bene promeritis capitur . nec tangitur ira Humana ante oculos foede cum vita iaceret in terris oppressa graui sub religione, quae caput a caeli regionibus ostendebat horribili Super aspectu mortalibus instans, primum Graius homo Mortalis tollere contra est oculos ausus primusque obsistere contra; quem Neque fama deum nec nec Fulmina minitanti Murmure CompressIT Caelum, sed eo magis acrem inritat animi virtutem, effringere ut arta naturae primus portarum claustra cupiret. Ergo vivida vis animi pervicit et in più processit longe flammantia moenia mundi atque omne immensum peragravit Mente animoque, unde refert nobis victor quid possit Oriri, quid nequeat, finita potestas Denique cuique qua nam sit ratione atque alte terminus Haerens. Quare religio pedibus subiecta vicissim opteritur, nos exaequat victoria caelo. illud nel suo vereor rebus, ne forte rearis impia te rationis INIRE Elementa viamque indugredi sceleris. quod contra saepius illa religio peperit scelerosa atque impia facta. Aulide quo pacto Triviai Virginis aram Iphianassai turparunt sanguine foede ductores Danaum Delecti, prima virorum. cui simul infula virgineos circum dati comptus ex utraque pari malarum altera parte profusast, et maestum simul ante aras adstare parentem SENsit et Hunc propter ferrum Celare Ministros aspectuque Suo lacrimas effundere civis, muta metu terram GENIbus summissa petebat. nec miserae prodesse in Tali tempore quibat, quod patrio princeps donarat nomine regem; nam sublata virum manibus tremibundaque annuncio Aras deductast, non ut sollemni più sacrorum perfecto posset claro comitari Hymenaeo, sed casta inceste nubendi tempore in ipso hostia concideret mactatu maesta parentis, exitus ut classi felix faustusque daretur. tantum religio potuit suadere malorum. Tutemet un nobis iam quovis tempore vatum terriloquis victus dictis desciscere quaeres. quippe etenim quam multa tibi iam fingere possunt somnia, quae vitae rationes vertere possint fortunasque tuas omnis turbare timore! et Merito; nam SI certam finem esse viderent aerumnarum homines, Aliqua ratione valerent . religionibus atque minis obsistere vatum nunc est restandi rapporto nulla, nulla facultas, aeternas Quoniam poenas a morte timendum . ignoratur enim quae sit natura 'animale, nata sedere una contropartita nascentibus insinuetur et simul intereat nobiscum morte dirempta un Tenebras Orci visat vastasque lacune un pecudes alias divinitus insinuet se, Ennio ut noster cecinit, qui primus amoeno detulit ex Helicone perenni fronde coronam, per gentis Italas hominum quae clara clueret; ETSI praeterea tamen esse Acherusia templa Ennio aeternis exponit versibus Edens, quo Neque permaneant animae Neque corpora nostra, sed quaedam simulacri MODIS pallentia MIRIS; unde sibi exortam Semper Florentis Homeri Comm speciem lacrimas effundere salse coepisse et rerum naturam Expandere dictis . qua propter bene cum superis de rebus Habenda nobis est rapporto, solis lunaeque meato qua fiant ratione, et qua vi quaeque gerantur in terris, tunc cum primis ratione sagaci unde anima atque animi constet natura videndum, et quae res nobis vigilantibus obvia Mentes terrificet morbo adfectis somnoque sepultis, cernere uti videamur eos audireque coram, Morte Obita quorum Tellus amplectitur ossa. Quod super-Est, vacuas auris animumque sagacem semotum a Curis adhibe veram ad rationem, ne mea dona tibi monolocale Disposta Fideli, intellecta prius quam sint, contempta relinquas. nam tibi de summa caeli ratione deumque disserere incipiam et rerum primordi pandam, unde omnis natura Creet res, auctet alatque, quove eadem rursum natura perempta resolvat, quae nos materiem et genitali corpora rebus reddunda in ratione vocare et semina rerum appellare suemus et haec eadem usurpare corpora prima, quod ex illis sunt omnia primis. Nec me animi Fallit Graiorum obscura reperta difficile inlustrare Latinis versibus esse, multa novis verbis praesertim cum sit agendum egestatem propter linguae et rerum novitatem; sed Tua me virtus tamen et sperata voluptas suavis amicitiae quemvis efferre Laborem suadet et inducit Noctes vigilare Serenas quaerentem dictis quibus et quo carmine demum clara tuae possim praepandere lumina menti, res quibus occultas penitus convisere Possis. Hunc igitur terrorem animi tenebrasque necessest non raggi solis Neque lucida tela diei discutiant, sed naturae specie ratioque. Principium cuius hinc nobis Exordia Sumet, nullam rem e nihilo gigni divinitus umquam. quippe ita Formido Mortalis continet omnis, quod multa in terris fieri caeloque tuentur, quorum operum causas nulla ratione videre possunt fieri ac divino numine rentur. Quas ob res ubi viderimus nil posse creari de nihilo , tum quod sequimur iam inde rectius perspiciemus, et unde queat res quaeque creari et quo quaeque Modo fiant opera sine divom. Nam SI de nihilo fierent, ex omnibus rebus omne genus nasci posset, nullo semine egeret. primum homines e mare, e terra posset Oriri squamigerum genus et volucres erumpere caelo; Armenta atque aliae pecudes, genere Omne ferarum, . incerto partu culta ac deserta tenerent nec fructus idem arboribus constare solerent, sed mutarentur, ferre omnes omnia possent. quippe ubi non essent genitali corpora cuique, qui posset mater rebus consistere Certa? al nunc seminibus quia Certis quaeque creantur, inde enascitur atque oras in uscita luminis, materies ubi Inest cuiusque et corpus iuris; atque hac re nequeunt ex omnibus omnia gigni, . quod Certis in rebus Inest secreta facultas Praeterea corr vere rosam, frumenta Calore, Vites autumno Fundi suadente videmus, SI non, Certa Suo quia tempore semina rerum cum confluxerunt, patefit quod eorumque creatur, tempestates dum adsunt et Vivida tellus tuto res teneras effert in luminis oras? quod SI de nihilo fierent, Subito exorerentur incerto spazio atque alienis partibus Anni, quippe ubi nulla Forent primordi, quae genitali Concilio possent Arceri tempore iniquo. Nec porro augendis rebus spazio foret usus seminis annuncio coitum, SI e nilo Crescere possent; nam fierent Iuvenes Subito infantibus sagrato ex e terraque exorta repente arbusta salirent. quorum nil fieri manifestum est, omnia QUANDO paulatim crescunt, ut par est Semine Certo, crescentesque servo genere; ut noscere Possis . quicque SUA de Materia grandescere Alique Huc accedit uti sine Certis imbribus Anni laetificos nequeat feto submittere Tellus nec porro secreta Cibo Natura animantum propagare genus possit vitamque tueri; ut potius multis COMMUNIA corpora rebus Multa putes esse, ut verbis Elementa videmus, . quam sine principiis ullam rem existere posse Denique corr homines tantos natura Parare non potuit, Pedibus qui pontum per Vada possent Transire et magnos manibus divellere Montis multaque Vivendo Vitalia Vincere saecla, SI non, materies quia rebus reddita certast gignundis, e qua constat quid possit Oriri? nil igitur fieri de nilo posse fatendumst, semine QUANDO opus est rebus, quo quaeque creatae Aeris in teneras possint proferrier aure. Postremo quoniam incultis praestare videmus culta loca et manibus melioris reddere feto, esse videlicet in terris primordi rerum quae nos fecundas Vertentes vomere glebas terraique solum subigentes cimus annuncio Ortus; quod SI nulla Forent, Nostro quaeque sine labore . sponte SUA multo fieri meliora Videres Huc accedit uti quicque in SUA corpora rursum dissoluat natura Neque annuncio Nihilum interemat res. nam siquid mortale e cunctis partibus ESSET, ex oculis res quaeque repente erepta periret; nulla vi foret usus enim, quae partibus eius . discidium parere et nexus exsolvere posset quod nunc, quia aeterno costante Semine quaeque , Donec vis obiit, quae res diverberet ictu aut intus penetret per Inania dissoluatque, nullius exitium patitur natura videri. Praeterea quae eorumque vetustate amovet Aetas, SI penitus peremit consumens materiem omnem, unde animale genere generatim in lumina vitae redducit Venere, aut redductum daedala Tellus unde Alit atque auget generatim Pabula praebens? unde cavalla ingenuei fontes externaque longe flumina suppeditant? unde etere Sidera PASCIT? omnia enim debet, mortali corpore quae sunt, Infinita aetas consumpse ante acta diesque. quod SI in eo spatio atque ante acta aetate fuere e quibus haec rerum consistit summa Refecta, inmortali sunt natura praedita Certe. Haud igitur possunt annuncio nilum quaeque reverti. Denique res omnis eadem vis causaque volgo conficeret, nisi materies aeterna teneret, inter se nexus meno aut magis indupedita; Tactus enim leti satis ESSET Causa profecto, quippe ubi nulla Forent aeterno corpore, quorum . contextum vis deberet dissolvere quaeque a nunc, inter se quia nexus principiorum dissimiles costante aeternaque materies Est, incolumi remanent res corpore, dum satis acris vis obeat pro textura cuiusque reperta. Haud igitur redIT annuncio Nihilum res ulla, sed omnes discidio redeunt in corpora materiai. postremo pereunt imbres, ubi eos pater etere in Gremium Matris praecipitavit terrai; al nitidae surgunt Fruges ramique virescunt . arboribus, crescunt ipsae fétuque gravantur hinc ALITUR porro nostrum genus atque ferarum, hinc laetas Urbes pueris florere videmus frondiferasque Novis avibus Canere undique Silvas, hinc fessae pecudes pinguis per Pabula laeta corpora deponunt et candens lacteus umor uberibus Manat Distentis, hinc nova proletari artubus infirmis teneras lasciva per Herbas ludit lacte Mero Mentes perculsa novelle. Haud igitur penitus pereunt quaecumque videntur, QUANDO Alit ex alio reficit natura nec ullam rem gigni patitur nisi morte adiuta Aliena. all'età Nunc, res quoniam docui non posse creari de nihilo Neque voce genitas annuncio nil revocari, ne qua forte tamen coeptes diffidere dictis, quod nequeunt oculis rerum primordi Cerni, accipe praeterea quae corpora tute necessest confiteare esse in rebus nec posse videri. Principio Venti vis verberat incita corpus ingentisque Ruit Navis et nubila differt, tra l'dum rapido percurrens turbine campos arboribus Magnis sternit montisque supremos silvifragis vexat flabris: ita perfurit Acri . sperma fremitu saevitque minaci murmure Pontus sunt igitur Venti ni Mirum corpora caeca, quae mare, quae terras, quae Denique nubila caeli verrunt ac Subito vexantia turbina raptant, nec ratione fluunt altro stragemque propagant et cum mollis aquae fertur natura repente flumine abundanti, quam largis imbribus auget ex montibus altis magnus decursus aquai fragmina coniciens silvarum arbustaque tota, nec Validi possunt Pontes venientis aquai vim subitam tolerare: ita magno turbidus imbri molibus incurrit validis cum Viribus amnis, dat sonitu magno stragem volvitque sub undis Grandia Saxa, Ruit qua quidquid Fluctibus obstat. sic igitur debent Venti quoque Flamina Ferri, quae vel uti validum cum flumen procubuere Quam Libet in partem, trudunt res ante ruuntque impetibus crebris, tra dum Vertice Torto corripiunt rapidique rotanti delle turbine portante. quare etiam atque etiam sunt Venti corpi caeca, quandoquidem factis et moribus aemula Magnis amnibus inveniuntur, Aperto corpore qui sunt. Tum porro varios rerum sentimus odores nec tamen annuncio naris venientis cernimus umquam nec calidos aestus tuimur nec frigora quimus usurpare oculis nec voces cernere suemus; quae tamen omnia corporea constare necessest natura, quoniam sensus inpellere possunt; . tangere enim et Tangi, nisi corpus, nulla potest res Denique fluctifrago suspensae in litore vestis uvescunt, eaedem dispansae in esclusiva serescunt . al Neque quo pacto persederit umor aquai visumst nec rursum quo pacto fugerit aestu. nel parvas igitur partis dispergitur umor, Quas oculi nulla possunt ratione videre. Quin etiam multis solis redeuntibus Annis anulus in digito subter tenuatur habendo, stilicidi casus cavat lapidem, uncus aratri ferreus occulte decrescit vomere in Arvis, strataque iam volgi Pedibus detrita viarum Saxea conspicimus; tum portas propter AENA signa manus Dextras ostendunt adtenuari saepe salutantum tactu praeterque meantum. haec igitur minui, cum sint detrita, videmus. sed quae corpora decedant in tempore quoque, Invida praeclusit speciem natura Videndi. Postremo quae eorumque muore naturaque rebus paulatim Tribuit moderatim Crescere cogens, nulla potest oculorum Acies Contenta tueri, nec porro quae eorumque dell'AEVO macieque senescunt, NEC, cavalla quae impendent, Vesco vendita Saxa PERESA quid quoque amittant in tempore cernere Possis. corporibus caecis igitur natura Gerit res. Nec tamen undique corporea stipata tenentur omnia natura; namque est in rebus inane. quod tibi cognosse in multis ERIT Utile rebus nec Sinet errantem dubitare et quaerere Semper de summa rerum et nostris diffidere dictis. qua propter locus est intactus vacansque inane. quod SI non ESSET, nulla ratione moveri res possent; namque officium quod corporis exstat, officere atque obstare, id in omni tempore adesset omnibus; Haud igitur quicquam procedere posset, principium quoniam cedendi nulla Daret res. al nunc per maria ac terras sublimaque Caeli Multa modis multis varia ratione moveri cernimus ante oculos, quae, SI non ESSET inane, non tam sollicito motu Privata carerent quam genitali omnino nulla ratione fuissent, undique materies quoniam stipata quiesset. Praeterea quamvis solidae res esse putentur, hinc tamen esse licet raro cum corpore cernas. nel Saxis ac speluncis permanat aquarum liquidus umor et uberibus FLENT omnia guttis. dissipare nel corpus sese Cibus Omne animantum; crescunt arbusta et feto in tempore fundunt, quod Cibus in totas usque ab imis radicibus per truncos ac per ramos diffunditur omnis. tra l'Saepta significava voces et clausa domorum transvolitant, rigidum permanat FRIGUS annuncio ossa. nisi quod Inania sint, qua possent corpora quaeque Transire, Haud ulla Fieri ratione Videres. Denique corr alias aliis praestare videmus pondere res rebus nihilo Maiore figura? nam SI tantundemst in lanae glomere quantum corporis in plumbo est, tantundem pendere par est, corporis officiumst quoniam premere omnia deorsum, contra natura autem manet sine pondere inanis. ergo quod magnumst aeque leviusque videtur, ni Mirum più esse sibi declarat inanis; al contra gravius ​​più in sé corporis esse dedicat et multo vacui meno intus habere. est igitur ni Mirum id quod ratione sagaci quaerimus, admixtum rebus, quod vocamus inane. illud nel suo rebus Ne te deducere Vero possit, quod Quidam fingunt, praecurrere cogor. cedere squamigeris lattici nitentibus aiunt et liquidas aperire vias, quia messaggio loca Pesci linquant, quo possint cedentes confluere undae; sic alias quoque res inter se posse moveri . et Mutare locum, quamvis sint omnia plena . Scilicet id falsa totum ratione receptumst nam quo squamigeri poterunt procedere in tandem, ni spatium dederint lattici? concedere porro quo poterunt undae, cum Pesci ire nequibunt? aut igitur motu privandumst corpora quaeque aut esse admixtum dicundumst rebus inane, unde initum primum capiat res quaeque movendi. Postremo duo de concursu corpora lata SI cita dissiliant, nempe aer Omne necessest, tra corpora quod . fiat, possidat inane è porro quamvis circum celerantibus auris confluat, Haud poterit tamen Uno tempore totum compleri spatium; nam primum quemque necessest . occupet ille locum, deinde omnia possideantur quod SI forte aliquis, cum corpora dissiluere, tum putat id fieri quia SE condenseat aer, errat; nam vuoto tum fit quod non fuit ante et repletur elemento vuoto quod constitit ante, nec Tali ratione potest denserier aer nec, SI iam posset, sine Inani posset, opinor, . ipse in sé trahere et partis conducere in unum Qua propter , quamvis causando Multa moreris, esse in rebus inane tamen fateare necessest. multaque praeterea tibi possum commemorando argumenta fidem dictis conradere nostris. verum animo satis haec vestigia parva sagaci sunt, per quae Possis cognoscere cetera tute. namque canne ut montivagae persaepe ferai naribus inveniunt intectas Fronda quietes, cum Semel institerunt vestigia Certa viai, sic aLid ex alio per te tute ipse videre talibus in rebus poteris caecasque latebras insinuare omnis et verum protrahere inde. quod SI pigraris paulumve recesseris ab re, hoc tibi de plano opossum promittere, Memmi: usque adeo largos haustus e fontibus Magnis lingua meo suavis diti de pectore fundet, ut verear ne tarda prius per membra senectus serpat et in nobis ViTai Claustra resolvat, quam tibi de quavis Una ri versibus omnis argumentorum sit copia missa per auris. Sed nunc ut repetam coeptum pertexere dictis, ut omnis est igitur per sé natura duabus constitit in rebus; nam corpora sunt et inane, haec a quo sita sunt et qua Diversa moventur. corpus enim per se communis dedicat esse sensus; cui nisi iuris fides Fundata valebit, haut ERIT Occultis de rebus quo Referentes . confirmare animi quicquam ratione queamus tum porro locus ac spatium, quod vocamus inane, SI nullum foret, haut usquam sita corpora possent esse Neque omnino quoquam Diversa Meare; . id quod tibi iam SuperA paulo ostendimus ante praeterea nihil est quod Possis dicere ab omni corpore seiunctum secretumque esse ab Inani, quod quasi tertia sit NUMERO natura reperta. nam quod eorumque ERIT, esse aliquid debebit id ipsum augmine vel Grandi vel parvo Denique, sit dum; cui SI Tactus ERIT quamvis levis exiguusque, corporis augebit numerum summamque sequetur; peccato intactile ERIT, nulla de altera parte quod ullam rem prohibere queat per sé Transire meantem, Scilicet hoc erit id, quod vuoto vocamus inane. Praeterea per se quod eorumque erit, aut faciet quid aut aliis funghi debebit agentibus ipsum aut erit ut possint in eo res esse gerique. al facere et funghi sine corpore nulla potest res nec praebere locum porro nisi vacansque inane. ergo preter inane et corpora tertia per sé nulla potest rerum in NUMERO natura relinqui, nec quae sub sensus CADAT Ullo tempore nostros nec ratione animi quam quisquam possit apisci. Nam quae eorumque cluent, aut suo coniuncta duabus rebus ea invenies aut Horum eventa videbis. coniunctum est id quod Nusquam sine permitiali discidio potis est seiungi seque gregari, pondus uti Saxis, calor ignis, liquore aquai, Tactus corporibus cunctis, intactus Inani. Servitium contra paupertas divitiaeque, libertas bellum concordia cetera quorum adventu manet incolumis natura abituque, HAEC soliti sumus, ut par est, eventa vocare. tempus voce per se non est, sed rebus ab schede IPSI consequitur sensus, transactum quid sit in dell'AEVO, tum quae res instet, quid porro deinde sequatur; nec per se quemquam tempus Sentire fatendumst . semotum ab rerum motu placidaque Quiete Denique Tyndaridem raptam belloque subactas Troiiugenas gentis cum dicunt esse, videndumst ne forte HAEC per sé cogant nos esse Fateri, QUANDO EA saecla hominum, quorum haec eventa fuerunt, inrevocabilis abstulerit iam praeterita aetas; namque aliud terris, aliud regionibus schede IPSI . eventum DICI poterit quod eorumque ERIT actum Denique materies SI rerum nulla fuisset nec locus ac spatium, res in quo quaeque geruntur, numquam Tyndaridis forma conflatus amore ignis Alexandri Phrygio sub pectore gliscens clara accendisset saevi certamina Belli nec clam durateus Troiianis Pergama partu inflammasset equos Nocturno Graiiugenarum; perspicere ut Possis res Gestas funditus omnis non ita uti corpus di per sé constare Neque esse nec ratione cluere eadem qua constet inane, sed magis ut Merito Possis eventa vocare corporis atque loci, res in quo quaeque gerantur. Corpora sunt porro partim primordia rerum, partim Concilio quae costante principiorum. sed quae sunt rerum primordi, nulla potest vis te nubila caeli adventumque tuum, tibi suavis daedala Tellus summittit flores, tibi rident Aequora Ponti placatumque nitet diffuso lumine Caelum. nam simul ac specie patefactast verna diei et reserata Viget genitabilis aura Favoni, aeriae primum volucris te, diva, tuumque significativo initum perculsae corda Tua . VI inde ferae pecudes persultant Pabula laeta et rapidos tranant amnis: ita Capta Lepore . te sequitur cupide quo quamque inducere pergis Denique per maria ac Montis fluviosque rapacis frondiferasque Domos avium camposque virentis omnibus incutiens blandum per pectora amorem efficis ut cupide generatim saecla propagent. quae quoniam rerum naturam sola gubernas nec sine te quicquam dias in luminis oras exoritur Neque fit laetum Neque amabile quicquam, te sociam Studeo scribendis versibus esse, quos ego de rerum natura pangere Conor Memmiadae Nostro, quem tu, dea, in omni tempore omnibus ornatum voluisti excellere . rebus quo magis aeternum da dictis, diva, leporem. effice ut interea fera moenera militiai per maria ac terras omnis sopita quiescant; nam tu sola potes Tranquilla ritmo iuvare Mortalis, quoniam belli fera moenera Mavors armipotens regit, in gremium qui saepe tuum SE reiicit aeterno devictus vulnere amoris, atque ita suspiciens tereti cervice reposta PASCIT amore Avidos inhians a te, dea, visus eque Tuo Pendet resupini spiritus minerale. Hunc tu, diva, Tuo recubantem corpore sancto circum Fusa super, suavis ex ore loquellas Funde petens placidam Romanis, incluta, Pacem; nam Neque nos agere hoc patriai tempore iniquo possumus aequo animo nec Memmi clara propagò talibus in rebus comunicazione desse saluti. Omnis enim per se Divum natura necessest immortali dell'AEVO summa cum ritmo fruatur semota ab nostris rebus seiunctaque longe; nam Privata Dolore omni , Privata Periclis, ipsa suis pollini opibus, nihil Indiga Nostri, nec bene promeritis capitur nec tangitur ira. Humana ante oculos foede cum vita iaceret in terris oppressa graui sub religione, quae caput a caeli regionibus ostendebat horribili Super aspectu mortalibus instans, primum Graius homo Mortalis tollere contra est oculos ausus primusque obsistere contra; quem Neque fama deum nec Fulmina nec minitanti Murmure CompressIT Caelum, sed eo magis acrem inritat animi virtutem, effringere ut arta naturae primus portarum claustra cupiret. Ergo vivida vis animi pervicit et in più processit longe flammantia moenia mundi atque omne immensum peragravit Mente animoque, unde refert nobis victor quid possit Oriri, quid nequeat, finita potestas Denique cuique qua nam sit ratione atque alte terminus Haerens. Quare religio pedibus subiecta vicissim opteritur, nos exaequat victoria caelo. illud nel suo vereor rebus, ne forte rearis impia te rationis INIRE Elementa viamque indugredi sceleris. quod contra saepius illa religio peperit scelerosa atque impia facta. Aulide quo pacto Triviai Virginis aram Iphianassai turparunt sanguine foede ductores Danaum Delecti, prima virorum. cui simul infula virgineos circum dati comptus ex utraque pari malarum altera parte profusast, et maestum simul ante aras adstare parentem SENsit et Hunc propter ferrum Celare Ministros aspectuque Suo lacrimas effundere civis, muta metu terram GENIbus summissa petebat. nec miserae prodesse in Tali tempore quibat, quod patrio princeps donarat nomine regem; nam sublata virum manibus tremibundaque annuncio Aras deductast, non ut sollemni più sacrorum perfecto posset claro comitari Hymenaeo, sed casta inceste nubendi tempore in ipso hostia concideret mactatu maesta parentis, exitus ut classi felix faustusque daretur. tantum religio potuit suadere malorum. Tutemet un nobis iam quovis tempore vatum terriloquis victus dictis desciscere quaeres. quippe etenim quam multa tibi iam fingere possunt somnia, quae vitae rationes vertere possint fortunasque tuas omnis turbare timore! et Merito; nam SI certam finem esse viderent aerumnarum homines, Aliqua ratione valerent . religionibus atque minis obsistere vatum nunc est restandi rapporto nulla, nulla facultas, aeternas Quoniam poenas a morte timendum . ignoratur enim quae sit natura 'animale, nata sedere una contropartita nascentibus insinuetur et simul intereat nobiscum morte dirempta un Tenebras Orci visat vastasque lacune un pecudes alias divinitus insinuet se, Ennio ut noster cecinit, qui primus amoeno detulit ex Helicone perenni fronde coronam, per gentis Italas hominum quae clara clueret; ETSI praeterea tamen esse Acherusia templa Ennio aeternis exponit versibus Edens, quo Neque permaneant animae Neque corpora nostra, sed quaedam simulacri MODIS pallentia MIRIS; unde sibi exortam Semper Florentis Homeri Comm speciem lacrimas effundere salse coepisse et rerum naturam Expandere dictis . qua propter bene cum superis de rebus Habenda nobis est rapporto, solis lunaeque meato qua fiant ratione, et qua vi quaeque gerantur in terris, tunc cum primis ratione sagaci unde anima atque animi constet natura videndum, et quae res nobis vigilantibus obvia Mentes terrificet morbo adfectis somnoque sepultis, cernere uti videamur eos audireque coram, Morte Obita quorum Tellus amplectitur ossa. Quod super-Est, vacuas auris animumque sagacem semotum a Curis adhibe veram ad rationem, ne mea dona tibi monolocale Disposta Fideli, intellecta prius quam sint, contempta relinquas. nam tibi de summa caeli ratione deumque disserere incipiam et rerum primordi pandam, unde omnis natura Creet res, auctet alatque, quove eadem rursum natura perempta resolvat, quae nos materiem et genitali corpora rebus reddunda in ratione vocare et semina rerum appellare suemus et haec eadem usurpare corpora prima, quod ex illis sunt omnia primis. Nec me animi Fallit Graiorum obscura reperta difficile inlustrare Latinis versibus esse, multa novis verbis praesertim cum sit agendum egestatem propter linguae et rerum novitatem; sed Tua me virtus tamen et sperata voluptas suavis amicitiae quemvis efferre Laborem suadet et inducit Noctes vigilare Serenas quaerentem dictis quibus et quo carmine demum clara tuae possim praepandere lumina menti, res quibus occultas penitus convisere Possis. Hunc igitur terrorem animi tenebrasque necessest non raggi solis Neque lucida tela diei discutiant, sed naturae specie ratioque. Principium cuius hinc nobis Exordia Sumet, nullam rem e nihilo gigni divinitus umquam. quippe ita Formido Mortalis continet omnis, quod multa in terris fieri caeloque tuentur, quorum operum causas nulla ratione videre possunt fieri ac divino numine rentur. Quas ob res ubi viderimus nil posse creari de nihilo , tum quod sequimur iam inde rectius perspiciemus, et unde queat res quaeque creari et quo quaeque Modo fiant opera sine divom. Nam SI de nihilo fierent, ex omnibus rebus omne genus nasci posset, nullo semine egeret. primum homines e mare, e terra posset Oriri squamigerum genus et volucres erumpere caelo; Armenta atque aliae pecudes, genere Omne ferarum, . incerto partu culta ac deserta tenerent nec fructus idem arboribus constare solerent, sed mutarentur, ferre omnes omnia possent. quippe ubi non essent genitali corpora cuique, qui posset mater rebus consistere Certa? al nunc seminibus quia Certis quaeque creantur, inde enascitur atque oras in uscita luminis, materies ubi Inest cuiusque et corpus iuris; atque hac re nequeunt ex omnibus omnia gigni, . quod Certis in rebus Inest secreta facultas Praeterea corr vere rosam, frumenta Calore, Vites autumno Fundi suadente videmus, SI non, Certa Suo quia tempore semina rerum cum confluxerunt, patefit quod eorumque creatur, tempestates dum adsunt et Vivida tellus tuto res teneras effert in luminis oras? quod SI de nihilo fierent, Subito exorerentur incerto spazio atque alienis partibus Anni, quippe ubi nulla Forent primordi, quae genitali Concilio possent Arceri tempore iniquo. Nec porro augendis rebus spazio foret usus seminis annuncio coitum, SI e nilo Crescere possent; nam fierent Iuvenes Subito infantibus sagrato ex e terraque exorta repente arbusta salirent. quorum nil fieri manifestum est, omnia QUANDO paulatim crescunt, ut par est Semine Certo, crescentesque servo genere; ut noscere Possis . quicque SUA de Materia grandescere Alique Huc accedit uti sine Certis imbribus Anni laetificos nequeat feto submittere Tellus nec porro secreta Cibo Natura animantum propagare genus possit vitamque tueri; ut potius multis COMMUNIA corpora rebus Multa putes esse, ut verbis Elementa videmus, . quam sine principiis ullam rem existere posse Denique corr homines tantos natura Parare non potuit, Pedibus qui pontum per Vada possent Transire et magnos manibus divellere Montis multaque Vivendo Vitalia Vincere saecla, SI non, materies quia rebus reddita certast gignundis, e qua constat quid possit Oriri? nil igitur fieri de nilo posse fatendumst, semine QUANDO opus est rebus, quo quaeque creatae Aeris in teneras possint proferrier aure. Postremo quoniam incultis praestare videmus culta loca et manibus melioris reddere feto, esse videlicet in terris primordi rerum quae nos fecundas Vertentes vomere glebas terraique solum subigentes cimus annuncio Ortus; quod SI nulla Forent, Nostro quaeque sine labore . sponte SUA multo fieri meliora Videres Huc accedit uti quicque in SUA corpora rursum dissoluat natura Neque annuncio Nihilum interemat res. nam siquid mortale e cunctis partibus ESSET, ex oculis res quaeque repente erepta periret; nulla vi foret usus enim, quae partibus eius . discidium parere et nexus exsolvere posset quod nunc, quia aeterno costante Semine quaeque , Donec vis obiit, quae res diverberet ictu aut intus penetret per Inania dissoluatque, nullius exitium patitur natura videri. Praeterea quae eorumque vetustate amovet Aetas, SI penitus peremit consumens materiem omnem, unde animale genere generatim in lumina vitae redducit Venere, aut redductum daedala Tellus unde Alit atque auget generatim Pabula praebens? unde cavalla ingenuei fontes externaque longe flumina suppeditant? unde etere Sidera PASCIT? omnia enim debet, mortali corpore quae sunt, Infinita aetas consumpse ante acta diesque. quod SI in eo spatio atque ante acta aetate fuere e quibus haec rerum consistit summa Refecta, inmortali sunt natura praedita Certe. Haud igitur possunt annuncio nilum quaeque reverti. Denique res omnis eadem vis causaque volgo conficeret, nisi materies aeterna teneret, inter se nexus meno aut magis indupedita; Tactus enim leti satis ESSET Causa profecto, quippe ubi nulla Forent aeterno corpore, quorum . contextum vis deberet dissolvere quaeque a nunc, inter se quia nexus principiorum dissimiles costante aeternaque materies Est, incolumi remanent res corpore, dum satis acris vis obeat pro textura cuiusque reperta. Haud igitur redIT annuncio Nihilum res ulla, sed omnes discidio redeunt in corpora materiai. postremo pereunt imbres, ubi eos pater etere in Gremium Matris praecipitavit terrai; al nitidae surgunt Fruges ramique virescunt . arboribus, crescunt ipsae fétuque gravantur hinc ALITUR porro nostrum genus atque ferarum, hinc laetas Urbes pueris florere videmus frondiferasque Novis avibus Canere undique Silvas, hinc fessae pecudes pinguis per Pabula laeta corpora deponunt et candens lacteus umor uberibus Manat Distentis, hinc nova proletari artubus infirmis teneras lasciva per Herbas ludit lacte Mero Mentes perculsa novelle. Haud igitur penitus pereunt quaecumque videntur, QUANDO Alit ex alio reficit natura nec ullam rem gigni patitur nisi morte adiuta Aliena. all'età Nunc, res quoniam docui non posse creari de nihilo Neque voce genitas annuncio nil revocari, ne qua forte tamen coeptes diffidere dictis, quod nequeunt oculis rerum primordi Cerni, accipe praeterea quae corpora tute necessest confiteare esse in rebus nec posse videri. Principio Venti vis verberat incita corpus ingentisque Ruit Navis et nubila differt, tra l'dum rapido percurrens turbine campos arboribus Magnis sternit montisque supremos silvifragis vexat flabris: ita perfurit Acri . sperma fremitu saevitque minaci murmure Pontus sunt igitur Venti ni Mirum corpora caeca, quae mare, quae terras, quae Denique nubila caeli verrunt ac Subito vexantia turbina raptant, nec ratione fluunt altro stragemque propagant et cum mollis aquae fertur natura repente flumine abundanti, quam largis imbribus auget ex montibus altis magnus decursus aquai fragmina coniciens silvarum arbustaque tota, nec Validi possunt Pontes venientis aquai vim subitam tolerare: ita magno turbidus imbri molibus incurrit validis cum Viribus amnis, dat sonitu magno stragem volvitque sub undis Grandia Saxa, Ruit qua quidquid Fluctibus obstat. sic igitur debent Venti quoque Flamina Ferri, quae vel uti validum cum flumen procubuere Quam Libet in partem, trudunt res ante ruuntque impetibus crebris, tra dum Vertice Torto corripiunt rapidique rotanti delle turbine portante. quare etiam atque etiam sunt Venti corpi caeca, quandoquidem factis et moribus aemula Magnis amnibus inveniuntur, Aperto corpore qui sunt. Tum porro varios rerum sentimus odores nec tamen annuncio naris venientis cernimus umquam nec calidos aestus tuimur nec frigora quimus usurpare oculis nec voces cernere suemus; quae tamen omnia corporea constare necessest natura, quoniam sensus inpellere possunt; . tangere enim et Tangi, nisi corpus, nulla potest res Denique fluctifrago suspensae in litore vestis uvescunt, eaedem dispansae in esclusiva serescunt . al Neque quo pacto persederit umor aquai visumst nec rursum quo pacto fugerit aestu. nel parvas igitur partis dispergitur umor, Quas oculi nulla possunt ratione videre. Quin etiam multis solis redeuntibus Annis anulus in digito subter tenuatur habendo, stilicidi casus cavat lapidem, uncus aratri ferreus occulte decrescit vomere in Arvis, strataque iam volgi Pedibus detrita viarum Saxea conspicimus; tum portas propter AENA signa manus Dextras ostendunt adtenuari saepe salutantum tactu praeterque meantum. haec igitur minui, cum sint detrita, videmus. sed quae corpora decedant in tempore quoque, Invida praeclusit speciem natura Videndi. Postremo quae eorumque muore naturaque rebus paulatim Tribuit moderatim Crescere cogens, nulla potest oculorum Acies Contenta tueri, nec porro quae eorumque dell'AEVO macieque senescunt, NEC, cavalla quae impendent, Vesco vendita Saxa PERESA quid quoque amittant in tempore cernere Possis. corporibus caecis igitur natura Gerit res. Nec tamen undique corporea stipata tenentur omnia natura; namque est in rebus inane. quod tibi cognosse in multis ERIT Utile rebus nec Sinet errantem dubitare et quaerere Semper de summa rerum et nostris diffidere dictis. qua propter locus est intactus vacansque inane. quod SI non ESSET, nulla ratione moveri res possent; namque officium quod corporis exstat, officere atque obstare, id in omni tempore adesset omnibus; Haud igitur quicquam procedere posset, principium quoniam cedendi nulla Daret res. al nunc per maria ac terras sublimaque Caeli Multa modis multis varia ratione moveri cernimus ante oculos, quae, SI non ESSET inane, non tam sollicito motu Privata carerent quam genitali omnino nulla ratione fuissent, undique materies quoniam stipata quiesset. Praeterea quamvis solidae res esse putentur, hinc tamen esse licet raro cum corpore cernas. nel Saxis ac speluncis permanat aquarum liquidus umor et uberibus FLENT omnia guttis. dissipare nel corpus sese Cibus Omne animantum; crescunt arbusta et feto in tempore fundunt, quod Cibus in totas usque ab imis radicibus per truncos ac per ramos diffunditur omnis. tra l'Saepta significava voces et clausa domorum transvolitant, rigidum permanat FRIGUS annuncio ossa. nisi quod Inania sint, qua possent corpora quaeque Transire, Haud ulla Fieri ratione Videres. Denique corr alias aliis praestare videmus pondere res rebus nihilo Maiore figura? nam SI tantundemst in lanae glomere quantum corporis in plumbo est, tantundem pendere par est, corporis officiumst quoniam premere omnia deorsum, contra natura autem manet sine pondere inanis. ergo quod magnumst aeque leviusque videtur, ni Mirum più esse sibi declarat inanis; al contra gravius ​​più in sé corporis esse dedicat et multo vacui meno intus habere. est igitur ni Mirum id quod ratione sagaci quaerimus, admixtum rebus, quod vocamus inane. illud nel suo rebus Ne te deducere Vero possit, quod Quidam fingunt, praecurrere cogor. cedere squamigeris lattici nitentibus aiunt et liquidas aperire vias, quia messaggio loca Pesci linquant, quo possint cedentes confluere undae; sic alias quoque res inter se posse moveri . et Mutare locum, quamvis sint omnia plena . Scilicet id falsa totum ratione receptumst nam quo squamigeri poterunt procedere in tandem, ni spatium dederint lattici? concedere porro quo poterunt undae, cum Pesci ire nequibunt? aut igitur motu privandumst corpora quaeque aut esse admixtum dicundumst rebus inane, unde initum primum capiat res quaeque movendi. Postremo duo de concursu corpora lata SI cita dissiliant, nempe aer Omne necessest, tra corpora quod . fiat, possidat inane è porro quamvis circum celerantibus auris confluat, Haud poterit tamen Uno tempore totum compleri spatium; nam primum quemque necessest . occupet ille locum, deinde omnia possideantur quod SI forte aliquis, cum corpora dissiluere, tum putat id fieri quia SE condenseat aer, errat; nam vuoto tum fit quod non fuit ante et repletur elemento vuoto quod constitit ante, nec Tali ratione potest denserier aer nec, SI iam posset, sine Inani posset, opinor, . ipse in sé trahere et partis conducere in unum Qua propter , quamvis causando Multa moreris, esse in rebus inane tamen fateare necessest. multaque praeterea tibi possum commemorando argumenta fidem dictis conradere nostris. verum animo satis haec vestigia parva sagaci sunt, per quae Possis cognoscere cetera tute. namque canne ut montivagae persaepe ferai naribus inveniunt intectas Fronda quietes, cum Semel institerunt vestigia Certa viai, sic aLid ex alio per te tute ipse videre talibus in rebus poteris caecasque latebras insinuare omnis et verum protrahere inde. quod SI pigraris paulumve recesseris ab re, hoc tibi de plano opossum promittere, Memmi: usque adeo largos haustus e fontibus Magnis lingua meo suavis diti de pectore fundet, ut verear ne tarda prius per membra senectus serpat et in nobis ViTai Claustra resolvat, quam tibi de quavis Una ri versibus omnis argumentorum sit copia missa per auris. Sed nunc ut repetam coeptum pertexere dictis, ut omnis est igitur per sé natura duabus constitit in rebus; nam corpora sunt et inane, haec a quo sita sunt et qua Diversa moventur. corpus enim per se communis dedicat esse sensus; cui nisi iuris fides Fundata valebit, haut ERIT Occultis de rebus quo Referentes . confirmare animi quicquam ratione queamus tum porro locus ac spatium, quod vocamus inane, SI nullum foret, haut usquam sita corpora possent esse Neque omnino quoquam Diversa Meare; . id quod tibi iam SuperA paulo ostendimus ante praeterea nihil est quod Possis dicere ab omni corpore seiunctum secretumque esse ab Inani, quod quasi tertia sit NUMERO natura reperta. nam quod eorumque ERIT, esse aliquid debebit id ipsum augmine vel Grandi vel parvo Denique, sit dum; cui SI Tactus ERIT quamvis levis exiguusque, corporis augebit numerum summamque sequetur; peccato intactile ERIT, nulla de altera parte quod ullam rem prohibere queat per sé Transire meantem, Scilicet hoc erit id, quod vuoto vocamus inane. Praeterea per se quod eorumque erit, aut faciet quid aut aliis funghi debebit agentibus ipsum aut erit ut possint in eo res esse gerique. al facere et funghi sine corpore nulla potest res nec praebere locum porro nisi vacansque inane. ergo preter inane et corpora tertia per sé nulla potest rerum in NUMERO natura relinqui, nec quae sub sensus CADAT Ullo tempore nostros nec ratione animi quam quisquam possit apisci. Nam quae eorumque cluent, aut suo coniuncta duabus rebus ea invenies aut Horum eventa videbis. coniunctum est id quod Nusquam sine permitiali discidio potis est seiungi seque gregari, pondus uti Saxis, calor ignis, liquore aquai, Tactus corporibus cunctis, intactus Inani. Servitium contra paupertas divitiaeque, libertas bellum concordia cetera quorum adventu manet incolumis natura abituque, HAEC soliti sumus, ut par est, eventa vocare. tempus voce per se non est, sed rebus ab schede IPSI consequitur sensus, transactum quid sit in dell'AEVO, tum quae res instet, quid porro deinde sequatur; nec per se quemquam tempus Sentire fatendumst . semotum ab rerum motu placidaque Quiete Denique Tyndaridem raptam belloque subactas Troiiugenas gentis cum dicunt esse, videndumst ne forte HAEC per sé cogant nos esse Fateri, QUANDO EA saecla hominum, quorum haec eventa fuerunt, inrevocabilis abstulerit iam praeterita aetas; namque aliud terris, aliud regionibus schede IPSI . eventum DICI poterit quod eorumque ERIT actum Denique materies SI rerum nulla fuisset nec locus ac spatium, res in quo quaeque geruntur, numquam Tyndaridis forma conflatus amore ignis Alexandri Phrygio sub pectore gliscens clara accendisset saevi certamina Belli nec clam durateus Troiianis Pergama partu inflammasset equos Nocturno Graiiugenarum; perspicere ut Possis res Gestas funditus omnis non ita uti corpus di per sé constare Neque esse nec ratione cluere eadem qua constet inane, sed magis ut Merito Possis eventa vocare corporis atque loci, res in quo quaeque gerantur. Corpora sunt porro partim primordia rerum, partim Concilio quae costante principiorum. sed quae sunt rerum primordi, nulla potest vis stinguere; nam solido vincunt ea corpore demum. etsi difficile esse videtur credere quicquam in rebus solido reperiri corpore posse. transit enim fulmen caeli per saepta domorum clamor ut ac voces, ferrum candescit in igni dissiliuntque fero ferventi saxa vapore; cum labefactatus rigor auri solvitur aestu, tum glacies aeris flamma devicta liquescit; permanat calor argentum penetraleque frigus, quando utrumque manu retinentes pocula rite sensimus infuso lympharum rore superne. usque adeo in rebus solidi nihil esse videtur. sed quia vera tamen ratio naturaque rerum cogit, ades, paucis dum versibus expediamus esse ea quae solido atque aeterno corpore constent, semina quae rerum primordiaque esse docemus, unde omnis rerum nunc constet summa creata. Principio quoniam duplex natura duarum dissimilis rerum longe constare repertast, corporis atque loci, res in quo quaeque geruntur, esse utramque sibi per se puramque necessest. nam qua cumque vacat spatium, quod inane vocamus, corpus ea non est; qua porro cumque tenet se corpus, ea vacuum nequaquam constat inane. sunt igitur solida ac sine inani corpora prima. Praeterea quoniam genitis in rebus inanest, materiem circum solidam constare necessest; nec res ulla potest vera ratione probari corpore inane suo celare atque intus habere, si non, quod cohibet, solidum constare relinquas. id porro nihil esse potest nisi materiai concilium, quod inane queat rerum cohibere. materies igitur, solido quae corpore constat, esse aeterna potest, cum cetera dissoluantur. Tum porro si nil esset quod inane vocaret, omne foret solidum; nisi contra corpora certa essent quae loca complerent quae cumque tenerent omne quod est spatium, vacuum constaret inane. alternis igitur ni mirum corpus inani distinctum, quoniam nec plenum naviter extat nec porro vacuum; sunt ergo corpora certa, quae spatium pleno possint distinguere inane. haec neque dissolui plagis extrinsecus icta possunt nec porro penitus penetrata retexi nec ratione queunt alia temptata labare; id quod iam supra tibi paulo ostendimus ante. nam neque conlidi sine inani posse videtur quicquam nec frangi nec findi in bina secando nec capere umorem neque item manabile frigus nec penetralem ignem, quibus omnia conficiuntur. et quo quaeque magis cohibet res intus inane, tam magis his rebus penitus temptata labascit. ergo si solida ac sine inani corpora prima sunt ita uti docui, sint haec aeterna necessest. Praeterea nisi materies aeterna fuisset, antehac ad nihilum penitus res quaeque redissent de nihiloque renata forent quae cumque videmus. at quoniam supra docui nil posse creari de nihilo neque quod genitumst ad nil revocari, esse inmortali primordia corpore debent, dissolui quo quaeque supremo tempore possint, materies ut subpeditet rebus reparandis. sunt igitur solida primordia simplicitate nec ratione queunt alia servata per aevom ex infinito iam tempore res reparare. denique si nullam finem natura parasset frangendis rebus, iam corpora materiai usque redacta forent aevo frangente priore, ut nihil ex illis a certo tempore posset conceptum summum aetatis pervadere finem. nam quidvis citius dissolvi posse videmus quam rursus refici; qua propter longa diei infinita aetas ante acti temporis omnis quod fregisset adhuc disturbans dissoluensque, numquam relicuo reparari tempore posset. at nunc ni mirum frangendi reddita finis certa manet, quoniam refici rem quamque videmus et finita simul generatim tempora rebus stare, quibus possint aevi contingere florem. Huc accedit uti, solidissima materiai corpora cum constant, possint tamen omnia reddi, mollia quae fiunt, aer aqua terra vapores, quo pacto fiant et qua vi quaeque gerantur, admixtum quoniam semel est in rebus inane. at contra si mollia sint primordia rerum, unde queant validi silices ferrumque creari, non poterit ratio reddi; nam funditus omnis principio fundamenti natura carebit. sunt igitur solida pollentia simplicitate, quorum condenso magis omnia conciliatu artari possunt validasque ostendere viris. porro si nullast frangendis reddita finis corporibus, tamen ex aeterno tempore quaeque nunc etiam superare necessest corpora rebus, quae non dum clueant ullo temptata periclo. at quoniam fragili natura praedita constant, discrepat aeternum tempus potuisse manere innumerabilibus plagis vexata per aevom. Denique iam quoniam generatim reddita finis crescendi rebus constat vitamque tenendi, et quid quaeque queant per foedera naturai, quid porro nequeant, sancitum quando quidem extat, nec commutatur quicquam, quin omnia constant usque adeo, variae volucres ut in ordine cunctae ostendant maculas generalis corpore inesse, inmutabilis materiae quoque corpus habere debent ni mirum; nam si primordia rerum commutari aliqua possent ratione revicta, incertum quoque iam constet quid possit oriri, quid nequeat, finita potestas denique cuique qua nam sit ratione atque alte terminus haerens, nec totiens possent generatim saecla referre naturam mores victum motusque parentum. Tum porro quoniam est extremum quodque cacumen corporis illius, quod nostri cernere sensus iam nequeunt, id ni mirum sine partibus extat et minima constat natura nec fuit umquam per se secretum neque post hac esse valebit, alterius quoniamst ipsum pars primaque et una, inde aliae atque aliae similes ex ordine partes agmine condenso naturam corporis explent; quae quoniam per se nequeunt constare, necessest haerere unde queant nulla ratione revelli. sunt igitur solida primordia simplicitate, quae minimis stipata cohaerent partibus arte. non ex illorum conventu conciliata, sed magis aeterna pollentia simplicitate, unde neque avelli quicquam neque deminui iam concedit natura reservans semina rebus. Praeterea nisi erit minimum, parvissima quaeque corpora constabunt ex partibus infinitis, quippe ubi dimidiae partis pars semper habebit dimidiam partem nec res praefiniet ulla. ergo rerum inter summam minimamque quod escit, nil erit ut distet; nam quamvis funditus omnis summa sit infinita, tamen, parvissima quae sunt, ex infinitis constabunt partibus aeque. quod quoniam ratio reclamat vera negatque credere posse animum, victus fateare necessest esse ea quae nullis iam praedita partibus extent et minima constent natura. quae quoniam sunt, illa quoque esse tibi solida atque aeterna fatendum. Denique si minimas in partis cuncta resolvi cogere consuesset rerum natura creatrix, iam nihil ex illis eadem reparare valeret propterea quia, quae nullis sunt partibus aucta, non possunt ea quae debet genitalis habere materies, varios conexus pondera plagas concursus motus, per quas res quaeque geruntur. Quapropter qui materiem rerum esse putarunt ignem atque ex igni summam consistere solo, magno opere a vera lapsi ratione videntur. Heraclitus init quorum dux proelia primus, clarus obscuram linguam magis inter inanis quamde gravis inter Graios, qui vera requirunt; omnia enim stolidi magis admirantur amantque, inversis quae sub verbis latitantia cernunt, veraque constituunt quae belle tangere possunt auris et lepido quae sunt fucata sonore. Nam cur tam variae res possent esse, requiro, ex uno si sunt igni puroque creatae? nil prodesset enim calidum denserier ignem nec rare fieri, si partes ignis eandem naturam quam totus habet super ignis haberent. acrior ardor enim conductis partibus esset, languidior porro disiectis que supatis. amplius hoc fieri nihil est quod posse rearis talibus in causis, ne dum variantia rerum tanta queat densis rarisque ex ignibus esse. Id quoque: si faciant admixtum rebus inane, denseri poterunt ignes rarique relinqui; sed quia multa sibi cernunt contraria quae sint et fugitant in rebus inane relinquere purum, ardua dum metuunt, amittunt vera viai nec rursum cernunt exempto rebus inane omnia denseri fierique ex omnibus unum corpus, nil ab se quod possit mittere raptim, aestifer ignis uti lumen iacit atque vaporem, ut videas non e stipatis partibus esse. Quod si forte alia credunt ratione potesse ignis in coetu stingui mutareque corpus, scilicet ex nulla facere id si parte reparcent, occidet ad nihilum ni mirum funditus ardor omnis et nihilo fient quae cumque creantur; nam quod cumque suis mutatum finibus exit, continuo hoc mors est illius quod fuit ante. proinde aliquid superare necesse est incolume ollis, ne tibi res redeant ad nilum funditus omnes de nihiloque renata vigescat copia rerum. Nunc igitur quoniam certissima corpora quaedam sunt, quae conservant naturam semper eandem, quorum abitu aut aditu mutatoque ordine mutant naturam res et convertunt corpora sese, scire licet non esse haec ignea corpora rerum. nil referret enim quaedam decedere, abire atque alia adtribui mutarique ordine quaedam, si tamen ardoris naturam cuncta tenerent; ignis enim foret omnimodis quod cumque crearet. verum, ut opinor, itast: sunt quaedam corpora, quorum concursus motus ordo positura figurae efficiunt ignis mutatoque ordine mutant naturam neque sunt igni simulata neque ulli praeterea rei quae corpora mittere possit sensibus et nostros adiectu tangere tactus. dicere porro ignem res omnis esse neque ullam rem veram in numero rerum constare nisi ignem, quod facit hic idem, perdelirum esse videtur. nam contra sensus ab sensibus ipse repugnat et labefactat eos, unde omnia credita pendent, unde hic cognitus est ipsi quem nominat ignem; credit enim sensus ignem cognoscere vere, cetera non credit, quae nilo clara minus sunt. quod mihi cum vanum tum delirum esse videtur; quo referemus enim? quid nobis certius ipsis sensibus esse potest, qui vera ac falsa notemus? Praeterea quare quisquam magis omnia tollat et velit ardoris naturam linquere solam, quam neget esse ignis, tamen esse relinquat? aequa videtur enim dementia dicere utrumque. Quapropter qui materiem rerum esse putarunt ignem atque ex igni summam consistere posse, et qui principium gignundis aera rebus constituere aut umorem qui cumque putarunt fingere res ipsum per se terramve creare omnia et in rerum naturas vertier omnis, magno opere a vero longe derrasse videntur. adde etiam qui conduplicant primordia rerum aera iungentes igni terramque liquori, et qui quattuor ex rebus posse omnia rentur ex igni terra atque anima procrescere et imbri. quorum Acragantinus cum primis Empedocles est, insula quem triquetris terrarum gessit in oris, quam fluitans circum magnis anfractibus aequor Ionium glaucis aspargit virus ab undis angustoque fretu rapidum mare dividit undis Aeoliae terrarum oras a finibus eius. hic est vasta Charybdis et hic Aetnaea minantur murmura flammarum rursum se colligere iras, faucibus eruptos iterum vis ut vomat ignis ad caelumque ferat flammai fulgura rursum. quae cum magna modis multis miranda videtur gentibus humanis regio visendaque fertur rebus opima bonis, multa munita virum vi, nil tamen hoc habuisse viro praeclarius in se nec sanctum magis et mirum carumque videtur. carmina quin etiam divini pectoris eius vociferantur et exponunt praeclara reperta, ut vix humana videatur stirpe creatus. Hic tamen et supra quos diximus inferiores partibus egregie multis multoque minores, quamquam multa bene ac divinitus invenientes ex adyto tam quam cordis responsa dedere sanctius et multo certa ratione magis quam Pythia quae tripodi a Phoebi lauroque profatur, principiis tamen in rerum fecere ruinas et graviter magni magno cecidere ibi casu. Primum quod motus exempto rebus inani constituunt et res mollis rarasque relinquunt aera solem ignem terras animalia frugis nec tamen admiscent in eorum corpus inane; deinde quod omnino finem non esse secandis corporibus facient neque pausam stare fragori nec prorsum in rebus minimum consistere qui, cum videamus id extremum cuiusque cacumen esse quod ad sensus nostros minimum esse videtur, conicere ut possis ex hoc, quae cernere non quis extremum quod habent, minimum consistere . Huc accedit item, quoniam primordia rerum mollia constituunt, quae nos nativa videmus esse et mortali cum corpore, funditus ut qui debeat ad nihilum iam rerum summa reverti de nihiloque renata vigescere copia rerum; quorum utrumque quid a vero iam distet habebis. Deinde inimica modis multis sunt atque veneno ipsa sibi inter se; quare aut congressa peribunt aut ita diffugient, ut tempestate coacta fulmina diffugere atque imbris ventosque videmus. Denique quattuor ex rebus si cuncta creantur atque in eas rursum res omnia dissoluuntur, qui magis illa queunt rerum primordia dici quam contra res illorum retroque putari? alternis gignuntur enim mutantque colorem et totam inter se naturam tempore ab omni. [fulmina diffugere atque imbris ventosque videmus.] sin ita forte putas ignis terraeque coire corpus et aerias auras roremque liquoris, nil in concilio naturam ut mutet eorum, nulla tibi ex illis poterit res esse creata, non animans, non exanimo cum corpore, ut arbos; quippe suam quicque in coetu variantis acervi naturam ostendet mixtusque videbitur aer cum terra simul et quodam cum rore manere. at primordia gignundis in rebus oportet naturam clandestinam caecamque adhibere, emineat ne quid, quod contra pugnet et obstet quo minus esse queat proprie quodcumque creatur. Quin etiam repetunt a caelo atque ignibus eius et primum faciunt ignem se vertere in auras aeris, hinc imbrem gigni terramque creari ex imbri retroque a terra cuncta reverti, umorem primum, post aera, deinde calorem, nec cessare haec inter se mutare, meare a caelo ad terram, de terra ad sidera mundi. quod facere haud ullo debent primordia pacto. immutabile enim quiddam superare necessest, ne res ad nihilum redigantur funditus omnes; nam quod cumque suis mutatum finibus exit, continuo hoc mors est illius quod fuit ante. quapropter quoniam quae paulo diximus ante in commutatum veniunt, constare necessest ex aliis ea, quae nequeant convertier usquam, ne tibi res redeant ad nilum funditus omnis; quin potius tali natura praedita quaedam corpora constituas, ignem si forte crearint, posse eadem demptis paucis paucisque tributis, ordine mutato et motu, facere aeris auras, sic alias aliis rebus mutarier omnis? 'At manifesta palam res indicat' inquis 'in auras aeris e terra res omnis crescere alique; et nisi tempestas indulget tempore fausto imbribus, ut tabe nimborum arbusta vacillent, solque sua pro parte fovet tribuitque calorem, crescere non possint fruges arbusta animantis.' scilicet et nisi nos cibus aridus et tener umor adiuvet, amisso iam corpore vita quoque omnis omnibus e nervis atque ossibus exsoluatur; adiutamur enim dubio procul atque alimur nos certis ab rebus, certis aliae atque aliae res. ni mirum quia multa modis communia multis multarum rerum in rebus primordia mixta sunt, ideo variis variae res rebus aluntur. atque eadem magni refert primordia saepe cum quibus et quali positura contineantur et quos inter se dent motus accipiantque; namque eadem caelum mare terras flumina solem constituunt, eadem fruges arbusta animantis, verum aliis alioque modo commixta moventur. quin etiam passim nostris in versibus ipsis multa elementa vides multis communia verbis, cum tamen inter se versus ac verba necessest confiteare et re et sonitu distare sonanti. tantum elementa queunt permutato ordine solo; at rerum quae sunt primordia, plura adhibere possunt unde queant variae res quaeque creari. Nunc et Anaxagorae scrutemur homoeomerian quam Grai memorant nec nostra dicere lingua concedit nobis patrii sermonis egestas, sed tamen ipsam rem facilest exponere verbis. principio, rerum quam dicit homoeomerian, ossa videlicet e pauxillis atque minutis ossibus hic et de pauxillis atque minutis visceribus viscus gigni sanguenque creari sanguinis inter se multis coeuntibus guttis ex aurique putat micis consistere posse aurum et de terris terram concrescere parvis, ignibus ex ignis, umorem umoribus esse, cetera consimili fingit ratione putatque. nec tamen esse ulla de parte in rebus inane concedit neque corporibus finem esse secandis. quare in utraque mihi pariter ratione videtur errare atque illi, supra quos diximus ante. Adde quod inbecilla nimis primordia fingit; si primordia sunt, simili quae praedita constant natura atque ipsae res sunt aequeque laborant et pereunt, neque ab exitio res ulla refrenat. nam quid in oppressu valido durabit eorum, ut mortem effugiat, leti sub dentibus ipsis? ignis an umor an aura? quid horum? sanguen an ossa? nil ut opinor, ubi ex aequo res funditus omnis tam mortalis erit quam quae manifesta videmus ex oculis nostris aliqua vi victa perire. at neque reccidere ad nihilum res posse neque autem crescere de nihilo testor res ante probatas. Praeterea quoniam cibus auget corpus alitque, scire licet nobis venas et sanguen et ossa * * * a sive cibos omnis commixto corpore dicent esse et habere in se nervorum corpora parva ossaque et omnino venas partisque cruoris, fiet uti cibus omnis et aridus et liquor ipse ex alienigenis rebus constare putetur, ossibus et nervis sanieque et sanguine mixto. Praeterea quae cumque e terra corpora crescunt, si sunt in terris, terram constare necessest ex alienigenis, quae terris exoriuntur. transfer item, totidem verbis utare licebit: in lignis si flamma latet fumusque cinisque, ex alienigenis consistant ligna necessest, [praeterea tellus quae corpora cumque alit auget] ex alienigenis, quae lignis oriuntur. Linquitur hic quaedam latitandi copia tenvis, id quod Anaxagoras sibi sumit, ut omnibus omnis res putet inmixtas rebus latitare, sed illud apparere unum, cuius sint plurima mixta et magis in promptu primaque in fronte locata. quod tamen a vera longe ratione repulsumst; conveniebat enim fruges quoque saepe, minaci robore cum in saxi franguntur, mittere signum sanguinis aut aliquid, nostro quae corpore aluntur. cum lapidi in lapidem terimus, manare cruorem consimili ratione herbis quoque saepe decebat, et latices dulcis guttas similique sapore mittere, lanigerae quali sunt ubere lactis, scilicet et glebis terrarum saepe friatis herbarum genera et fruges frondesque videri dispertita inter terram latitare minute, postremo in lignis cinerem fumumque videri, cum praefracta forent, ignisque latere minutos. quorum nil fieri quoniam manifesta docet res, scire licet non esse in rebus res ita mixtas, verum semina multimodis inmixta latere multarum rerum in rebus communia debent. 'At saepe in magnis fit montibus' inquis 'ut altis arboribus vicina cacumina summa terantur inter se validis facere id cogentibus austris, donec flammai fulserunt flore coorto.' scilicet et non est lignis tamen insitus ignis, verum semina sunt ardoris multa, terendo quae cum confluxere, creant incendia silvis. quod si facta foret silvis abscondita flamma, non possent ullum tempus celarier ignes, conficerent volgo silvas, arbusta cremarent. iamne vides igitur, paulo quod diximus ante, permagni referre eadem primordia saepe cum quibus et quali positura contineantur et quos inter se dent motus accipiantque, atque eadem paulo inter se mutata creare ignes et lignum? quo pacto verba quoque ipsa inter se paulo mutatis sunt elementis, cum ligna atque ignes distincta voce notemus. Denique iam quae cumque in rebus cernis apertis si fieri non posse putas, quin materiai corpora consimili natura praedita fingas, hac ratione tibi pereunt primordia rerum: fiet uti risu tremulo concussa cachinnent et lacrimis salsis umectent ora genasque. Nunc age, quod super est, cognosce et clarius audi. nec me animi fallit quam sint obscura; sed acri percussit thyrso laudis spes magna meum cor et simul incussit suavem mi in pectus amorem Musarum, quo nunc instinctus mente vigenti avia Pieridum peragro loca nullius ante trita solo. iuvat integros accedere fontis atque haurire iuvatque novos decerpere flores insignemque meo capiti petere inde coronam, unde prius nulli velarint tempora Musae; primum quod magnis doceo de rebus et artis religionum animum nodis exsolvere pergo, deinde quod obscura de re tam lucida pango carmina musaeo contingens cuncta lepore. id quoque enim non ab nulla ratione videtur; sed vel uti pueris absinthia taetra medentes cum dare conantur, prius oras pocula circum contingunt mellis dulci flavoque liquore, ut puerorum aetas inprovida ludificetur labrorum tenus, interea perpotet amarum absinthi laticem deceptaque non capiatur, sed potius tali facto recreata valescat, sic ego nunc, quoniam haec ratio plerumque videtur tristior esse quibus non est tractata, retroque volgus abhorret ab hac, volui tibi suaviloquenti carmine Pierio rationem exponere nostram et quasi musaeo dulci contingere melle, si tibi forte animum tali ratione tenere versibus in nostris possem, dum perspicis omnem naturam rerum, qua constet compta figura. Sed quoniam docui solidissima materiai corpora perpetuo volitare invicta per aevom, nunc age, summai quaedam sit finis eorum nec sit, evolvamus; item quod inane repertumst seu locus ac spatium, res in quo quaeque gerantur, pervideamus utrum finitum funditus omne constet an immensum pateat vasteque profundum. Omne quod est igitur nulla regione viarum finitumst; namque extremum debebat habere. extremum porro nullius posse videtur esse, nisi ultra sit quod finiat, ut videatur quo non longius haec sensus natura sequatur. nunc extra summam quoniam nihil esse fatendum, non habet extremum, caret ergo fine modoque. nec refert quibus adsistas regionibus eius; usque adeo, quem quisque locum possedit, in omnis tantundem partis infinitum omne relinquit. Praeterea si iam finitum constituatur omne quod est spatium, si quis procurrat ad oras ultimus extremas iaciatque volatile telum, id validis utrum contortum viribus ire quo fuerit missum mavis longeque volare, an prohibere aliquid censes obstareque posse? alterutrum fatearis enim sumasque necessest. quorum utrumque tibi effugium praecludit et omne cogit ut exempta concedas fine patere. nam sive est aliquid quod probeat efficiatque quo minus quo missum est veniat finique locet se, sive foras fertur, non est a fine profectum. hoc pacto sequar atque, oras ubi cumque locaris extremas, quaeram: quid telo denique fiet? fiet uti nusquam possit consistere finis effugiumque fugae prolatet copia semper. Praeterea spatium summai totius omne undique si inclusum certis consisteret oris finitumque foret, iam copia materiai undique ponderibus solidis confluxet ad imum nec res ulla geri sub caeli tegmine posset nec foret omnino caelum neque lumina solis, quippe ubi materies omnis cumulata iaceret ex infinito iam tempore subsidendo. at nunc ni mirum requies data principiorum corporibus nullast, quia nil est funditus imum, quo quasi confluere et sedes ubi ponere possint. semper in adsiduo motu res quaeque geruntur partibus cunctis, infernaque suppeditantur ex infinito cita corpora materiai. Postremo ante oculos res rem finire videtur; aer dissaepit collis atque aera montes, terra mare et contra mare terras terminat omnis; omne quidem vero nihil est quod finiat extra. est igitur natura loci spatiumque profundi, quod neque clara suo percurrere fulmina cursu perpetuo possint aevi labentia tractu nec prorsum facere ut restet minus ire meando; usque adeo passim patet ingens copia rebus finibus exemptis in cunctas undique partis. Ipsa modum porro sibi rerum summa parare ne possit, natura tenet, quae corpus inane et quod inane autem est finiri corpore cogit, ut sic alternis infinita omnia reddat, aut etiam alterutrum, nisi terminet alterum eorum, simplice natura pateat tamen inmoderatum, nec mare nec tellus neque caeli lucida templa nec mortale genus nec divum corpora sancta exiguum possent horai sistere tempus; nam dispulsa suo de coetu materiai copia ferretur magnum per inane soluta, sive adeo potius numquam concreta creasset ullam rem, quoniam cogi disiecta nequisset. nam certe neque consilio primordia rerum ordine se suo quaeque sagaci mente locarunt nec quos quaeque sed quia multa modis multis mutata per omne ex infinito vexantur percita plagis, omne genus motus et coetus experiundo tandem deveniunt in talis disposituras, qualibus haec rerum consistit summa creata, et multos etiam magnos servata per annos ut semel in motus coniectast convenientis, efficit ut largis avidum mare fluminis undis integrent amnes et solis terra vapore fota novet fetus summissaque gens animantum floreat et vivant labentis aetheris ignes. quod nullo facerent pacto, nisi materiai ex infinito suboriri copia posset, unde amissa solent reparare in tempore quaeque. nam vel uti privata cibo natura animantum diffluit amittens corpus, sic omnia debent dissolui simul ac defecit suppeditare materies aliqua ratione aversa viai. nec plagae possunt extrinsecus undique summam conservare omnem, quae cumque est conciliata. cudere enim crebro possunt partemque morari, dum veniant aliae ac suppleri summa queatur; inter dum resilire tamen coguntur et una principiis rerum spatium tempusque fugai largiri, ut possint a coetu libera ferri. quare etiam atque etiam suboriri multa necessest, et tamen ut plagae quoque possint suppetere ipsae, infinita opus est vis undique materiai. Illud in his rebus longe fuge credere, Memmi, in medium summae quod dicunt omnia niti atque ideo mundi naturam stare sine ullis ictibus externis neque quoquam posse resolvi summa atque ima, quod in medium sint omnia nixa, ipsum si quicquam posse in se sistere credis, et quae pondera sunt sub terris omnia sursum nitier in terraque retro requiescere posta, ut per aquas quae nunc rerum simulacra videmus; et simili ratione animalia suppa vagari contendunt neque posse e terris in loca caeli reccidere inferiora magis quam corpora nostra sponte sua possint in caeli templa volare; illi cum videant solem, nos sidera noctis cernere et alternis nobiscum tempora caeli dividere et noctes parilis agitare diebus. sed vanus stolidis haec * * * amplexi quod habent perv * * * nam medium nihil esse potest * * * infinita; neque omnino, si iam , possit ibi quicquam consistere * * * quam quavis alia longe ratione * * * omnis enim locus ac spatium, quod in, per medium, per non medium, concedere aeque ponderibus, motus qua cumque feruntur. nec quisquam locus est, quo corpora cum venerunt, ponderis amissa vi possint stare inani; nec quod inane autem est ulli subsistere debet, quin, sua quod natura petit, concedere pergat. haud igitur possunt tali ratione teneri res in concilium medii cuppedine victae. Praeterea quoniam non omnia corpora fingunt in medium niti, sed terrarum atque liquoris umorem ponti magnasque e montibus undas, et quasi terreno quae corpore contineantur, at contra tenuis exponunt aeris auras et calidos simul a medio differrier ignis, atque ideo totum circum tremere aethera signis et solis flammam per caeli caerula pasci, quod calor a medio fugiens se ibi conligat omnis, nec prorsum arboribus summos frondescere ramos posse, nisi a terris paulatim cuique cibatum * * * ne volucri ritu flammarum moenia mundi diffugiant subito magnum per inane soluta et ne cetera consimili ratione sequantur neve ruant caeli tonitralia templa superne terraque se pedibus raptim subducat et omnis inter permixtas rerum caelique ruinas corpora solventes abeat per inane profundum, temporis ut puncto nihil extet reliquiarum desertum praeter spatium et primordia caeca. nam qua cumque prius de parti corpora desse constitues, haec rebus erit pars ianua leti, hac se turba foras dabit omnis materiai. Haec sic pernosces parva perductus opella; namque alid ex alio clarescet nec tibi caeca nox iter eripiet, quin ultima naturai pervideas: ita res accendent lumina rebus.